Avrupa Güney Gözlemevi (ESO), renkli bir kozmik arka planın önünde kurdu andıran karanlık bir bulutsunun görüntüsünü elde etti. Karanlık Kurt Bulutsusu olarak adlandırılan bu görüntü, ESO’nun Şili’deki Paranal Gözlemevinde VLT Araştırma Teleskobu (VST) tarafından 283 milyon piksellik çözünürlüğe sahip. Samanyolu’nun gökyüzündeki merkezi yakınında, Akrep takımyıldızında bulunan Karanlık Kurt Bulutsusu, bizden yaklaşık 5300 ışık yılı uzaklıktadır. Bu görüntü gökyüzünde dört dolunaya eşdeğer bir alan kaplayan bulut, daha büyük bir bulutsu olan Gum 55’in bir parçasıdır.
Karanlık alan boşluk anlamına gelmemektedir. Karanlık bulutsular, arkasındaki yıldızların ve diğer nesnelerin ışığını örtecek kadar yoğun kozmik toz bulutlarıdır. Adlarından da anlaşılacağı gibi, diğer bulutsuların aksine görülebilir ışık yaymazlar. İçlerindeki toz taneleri görülebilir ışığı emer ve yalnızca kırmızı ötesi ışık gibi daha uzun dalga boylarındaki ışınımı geçirir. Gökbilimciler bu donmuş toz bulutlarını genellikle yeni yıldızlar içerdiği için inceler.
Gökyüzünde kurdun hayaletimsi varlığı, parlak bir arka planın oluşturduğu kontrast nedeniyle görülür olmaktadır. Bu görüntü, arkasında parlayan yıldız oluşum bulutlarına kıyasla karanlık kurdu öne çıkarıyor. Renkli bulutlar çoğunlukla hidrojen gazından oluşur ve içlerindeki yeni doğan yıldızların yoğun morötesi ışınım nedeniyle kırmızımsı tonlarda parlar.
Bazı karanlık bulutsular, örneğin Kömür Çuvalı Bulutsusu, çıplak gözle görülebilir. Geçmişteki insanlar bu bulutsuyu farklı adlarla yorumlamıştır. [1] Görüntü, Şili’nin Atacama Çölü’ndeki ESO’nun Paranal Gözlemevinde bulunan, İtalya Ulusal Astrofizik Enstitüsüne (INAF) ait VLT Araştırma Teleskobundan alınan veriler kullanılarak oluşturuldu. Teleskop, güney gökyüzünü görülebilir ışıkta haritalamak için özel olarak tasarlanmış bir kamera ile donatılmıştır.
Görüntü, her biri farklı bir renkte ışık geçiren bir filtre ile alınan farklı zamanlarda çekilen görüntülerden derlendi. Hepsi, Samanyolu’nun güney galaktik düzlemi ve şişkinliğinin (VPHAS+) VST Fotometrik Hα Araştırması sırasında kaydedildi ve Samanyolu’ndaki yaklaşık 500 milyon nesneyi inceledi. Bu tür araştırmalar, bilim insanlarının gök adamızdaki yıldızların yaşam döngüsünü daha iyi anlamalarına yardımcı olur ve elde edilen veriler, ESO bilim portalı aracılığıyla kamuya açık hale getirilir. Bu veri hazinesini keşfedebilirsiniz: başka hangi ürkütücü şekiller bulunmaktadır?
Notlar: [1] Güney Şili’deki Mapuche halkı, Kömür Çuvalı Bulutsusuna ‘pozoko’ (su kuyusu) derken, İnkalar buna ‘yutu’ (bıldırcın benzeri bir kuş) demiştir.