Gökbilimciler bir yıldızın çevresinde tuhaf olayların olduğunu keşfettiler. Gökbilimciler gördüklerinin büyük bir olasılıkla bir yıldız veya bir gezegenin, çevresindeki gezegen oluşturma diskini ittiği bir yapı olduğunu düşünüyorlar. Gözlem Spitzer Teleskobu ile yapıldı.
Kurama göre gezegenler gaz ve toz disklerinin kendi çevrelerinde dönerek yoğunlaşması yoluyla oluşuyor. Bu süreç aslında milyonlarca yıl sürmektedir. Spitzer 5 ay süren gözlemlerin sonucunda LRLL 31 olarak bilinen genç bir yıldızın çevresinde böyle bir disk yapı olduğunu gözlemledi. Yıldızdan alınan ışığın beklenilmedik şekilde değiştiği görüldü.
Burada akla yatkın bir açıklamaya göre yıldızın yakınında ona arkadaşlık eden bir yıldız veya bir gezegen olduğudur. Bu nesne disk yapıyı iterek başka yapıları da ona katıp daha da kalınlaşmasına neden olabilir. Böylesine bir disk yapıda gezegen oluşumunun başladığı ön aşamalardan biri olabilir.
Gezegen oluşturan diskler yıldızları çevresinde dönerken yakınlarındaki toz ve gaz yapılarını da kendilerine katarak büyürler. Merkezdeki yoğunluk artarken bir süre sonra diskin dış kısmı soğumaya başlar ve böylece gezegen ortaya çıkar. Bu tür disk yapıları gezegen, kuyrukluyıldız veya asteorid çarpışmalarından oratay çıkar. Sonunda da Güneş Sistemimizdeki gibi daha temiz bir sistem oluşur.
Spitzer ile bu tür disk yapılarından onlarcası keşfedildi.
1000 Işık yılı uzağımızdaki Kahraman (Perseus) Takımyıldızındaki IC-348 yıldız oluşum bölgesindeki 2-3 milyon yıl yaşındaki genç yıldızlar izlenirken bir farklılık göze çarptı. Bu farklılık LRLL-31 yıldızından gelmekteydi ve Spitzer bu yıldıza yöneltildi.
Gözlemler sonucunda yıldızın diskinin iç bölgesinden gelen ışığın her hafta değiştiğini ortaya çıkardı. Bu tür disk yapıları evrende ender bulunur.
Kızılötesi izleme ile ışığın dalga boyu ve şiddeti saptanmaya çalışıldı. Kısa dalga boylarında ışık şiddetinin arttığı, uzun dalga boylarında ise ışık şiddetinin azaldığı görüldü.
Bu gözlemler ile yıldızın yakınındaki bilinmeyen eşin diski iterek bu türden bir etkiye neden olduğu sonucuna varıldı. Ancak bu bilinmeyen eşin de yıldıza çok yakın olması gerekiyor. Yaklaşık Dünya-Güneş uzaklığının onda biri kadar, yani 15 milyon km.
Sistem Spitzer dışındaki dünya üzerindeki teleskoplarla izlenecek. Yıldıza arkadaşlık eden nesne eğer bir gezegense buluşun değeri daha da artacaktır. Çünkü bu sayede gezegen oluşum kuramlarını sınayacak bir yapı daha keşfedilmiş olacak.
Kaynak: Spitzer
