Yay’da Fırtına Denizleri

Sıcak ve parlak gaz bulutları evrende nefes kesen manzaralar oluşturur. NASA/ESA Hubble Uzay Teleskopu ile elde edilen, sakin bir ortam varmış izlenimi veren bu görüntü Lagoon Bulutsusu’nun merkezine ait. Bölge, yoğun ve sıcak yıldızlardan gelen rüzgârların etkisiyle çalkalanan gaz hunileri ve yeni yıldız oluşturan enerjik karanlık gaz ve toz sisleriyle doludur.

lagoon
Sıcak yıldızları, gaz ve toz bulutlarıyla ünlü Lagoon Bulutsusu’nun, Hubble’ın kızılötesi ve optik alanda alınmış verileriyle oluşturulmuş görüntüsü (NASA, ESA, J. Trauger (Jet Propulson Laboratory)).

Bunların en güzel örnekleri lakaplarıyla tanınır: Halka Bulutsusu (heic1310), Atbaşı Bulutsusu (heic1307) ve Kelebek Bulutsusu heic0910) gibi. NASA/ESA Hubble Uzay Teleskopu’nun bu yeni görüntüsü Yay takımyıldızındaki M8 olarak da bilinen Lagoon Bulutsusu’nun merkezini gösteriyor.

Türkçe’ye Deniz Kulağı Bulutsusu olarak çevrilen bulutsunun bu adı bir şey çağrıştırmayabilir. Ancak bulutsunun geniş alan görüntüsünde bu ismin neden konduğu daha iyi anlaşılabilir.

Bu yeni görüntünün diğerlerinden farkı ise kızılötesi ile optik verilerin birleştirilmesiyle oluşturulmasıdır. (Optik görüntü ve açıklaması için tıklayınız.) Kızılötesi ışık toz ve gazın örttüğü yapının arkasını göstererek aynı bölgeyi farklı bir gözle görmemizi sağlar[1].

Yer merkezli teleskopla alınmış Lagoon görüntüsü (NASA, ESA, Digitized Sky Survey 2 (Acknowledgement: Davide De Martin)).

Bölge oldukça şiddetli olaylarla dolu olmasına karşılık görünür ışıkta bunlar gizlenmektedir.

Görüntünün merkezinde kara bulutlar arasında gömülü Herschel 36 adlı parlak bir yıldız görülmektedir. Bu yıldız çevredeki bulutun malzemesini üzerinden sıyırarak çevresine şekil veren ana unsurdur. Herschel 36, Lagoon Bulutsusu’nun iyonlaşmış ışınım [2] yapan ana cismidir.

Lagoon Bulutsusu’nun bu orta kısmında ayrıca ikiz balonu andıran ana yapılar görülmektedir (opo9638). Bu özellikteki bulutlara yeryüzünde de rastlanır. Bulutlar, sıcak yüzeyi ile soğuk iç kısımları arasında sıcaklık farklılığı nedeniyle huniyi andıran şekillere bürünür. Bulutsuda aktif olarak yeni yıldız oluşumları gerçekleşmekte ve bunların üflediği enerjik rüzgârlar çevresindeki gazı bu şekilde bükmektedir.

Bu görüntü Hubble’ın optik ve kızılötesi ışık altında çalışabilen Geniş Alan Kamerası 2 ile üretildi.

Lagoon’da gezinti videosu

Notlar

[1] Bu özelliğe sahip başka bir bulutsu da Atbaşı Bulutsusu’dur.

[2] İyonlaşmış ışınım (radyasyon) morötesi ışık yayar. Bu ışık yüklü parçacıklarca atomları iyonlaştırır.

Hubble/ESA

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.