Güneş Sistemine yakın genç kırmızı cüce yıldızlar çevresinde kazara bulunacak yavaş dönme hareketi yapan gezegenler oluşumlarıyla ilgili bilgi verebilir.
Avustralya Ulusal Üniversitesi (ANU) ve New South Wales Üniversitesi’nin (UNSW) Canberra kampüsü gökbilimcileri böyle bir çift yıldızın çevresinde gezegen oluşum işaretleri veren büyük toz diski keşfetti.
ANU’dan araştırmacı Dr. Simon Murphy: “Doğmakta olan yeni bir güneş sistemini görmek, Dünya’nın da böyle diskten oluştuğunu düşününce oldukça büyüleyici” diyor.
“Ancak benzer durumdaki çoğu yıldız çevresinde benzer disk bulunmuyor. Kırmızı cüce diskleri Güneş gibi sıcak yıldızlardakilere oranla daha uzun zamanda oluşuyor. Bunun henüz nedenini bilmiyoruz” diyor Murphy.
Bu iki problemi ele alan gezegen oluşumu hakkındaki güncel kuramlar, benzer cisimlerin keşfiyle test ediliyor.
UNSW Canberra’dan Prof. Warrick Lawson: “Gezegen oluşum süreci düşündüğümüzden çok daha uzun bir süreli olabilir” diyor.
Murphy’e göre kırmızı cücelerdeki tozlu diskler oluşmakta olan gezegenlere sahip olabilir.
“Önümüzdeki birkaç yıl içinde teleskopların daha çok gezegen keşfi için kullanılacağını düşünüyorum” diye ekliyor.
2M1239-5702 adlı kırmızı cüceler saran disklerin kızılötesi dalga boyundaki gözlemleri alışmadık parıltıları ortaya çıkardı.
Diskler doğrudan gözlenemese de kızılötesi tayfında gözlenen parıltıların ender rastlanan gezegen oluşumuna ait olabileceği üzerinde duruluyor.
“Bu yıldızlar diğerlerinden daha sönük ve daha az parlak olduğundan, genç kırmızı cüceler yeni doğan gezegenlerin keşfi için biçilmiş kaftandır.”
Prof. Lawson ise bu sönük yıldızlarla ilgili bilgi hazinesinin son yıllarda önemli ölçüde arttığını belirtiyor.
“Gökadamızın yakın bölgelerinin genç yıldızlarla dolu olduğunu daha 20 yıl önce öğrendik. Bunların çoğu güney yarıküre gökyüzünde olduğundan ANU ve Avustralya’daki diğer teleskoplar için potansiyel hedef oluşturmaktadırlar” diyor.
