Venüs’te Geçmişte Okyanus Var mıydı?

Venüs, Yer’in kötü ikizi olarak görülebilir. İlk bakışta gezegenimizle benzer kütle ve büyüklüktedir, benzer biçimde çoğunlukla kayalık maddeden oluşur, biraz su barındırır ve atmosfere sahiptir. Ancak daha yakından bakıldığında oldukça farklı özellikleri olduğu görülür: kalın bir CO2 atmosferi, çok yüksek yüzey sıcaklığı ve basıncı, sülfürik asit bulutları. Dünya’daki yaşam ortamına göre bu özellikleri oldukça zıt bir görüntü oluşturur. Her zaman böyle bir gezegen miydi? Bugüne kadar yapılan çalışmalara göre Venüs geçmişte su okyanuslarıyla dolu bir dünyaydı. Cenevre Üniversitesi (UNIGE) ve İsviçre Ulusal Araştırma Yeterlilik Merkezinden bir astrofizikçi ekibi gezegenimizin ikizinin gerçekten daha güzel yılları olup olmadığını araştırdı. Nature dergisinde yayınlanan sonuçlar durumun böyle olmadığını gösteriyor.

Ressam gözüyle Venüs (© Igor_Filonenko / stock.adobe.com)

Venüs son zamanlarda astrofizikçiler için önemli bir araştırma alanı haline geldi. ESA, NASA önümüzdeki on yıl içinde en az üç araştırma uydusunu bu gezegene yollama kararı aldı. Bu araçların yanıtlaması umulan en kilit sorulardan biri, Venüs’ün geçmişte okyanuslarının olup olmadığıdır. Araştırmacılar şu anki verilerle hareket ederek erken dönemdeki Venüs’ü simüle etmeyi başardı.

Sümilasyonlar Venüs atmosferindeki iklim şartlarının su buharının yoğunlaşmasına izin vermediğini gösterdi. Bu ise, atmosferdeki suyun yağmur damlaları şeklinde yüzeye ulaşmasına olanak sağlayacak şekilde sıcaklığın düşmediğini gösteriyor. Yani su, atmosferde gaz olarak kalıp okyanusları oluşturamadı. Cenevre araştırmacısı, Martin Turbet: “Bunun ana nedenlerinden biri, gezegenin gece kısmında oluşan bulutlardır. Bu bulutlar, Venüs’ün daha önce düşünüldüğünden daha hızlı soğumasını engelleyen çok güçlü sera etkisine neden olmaktadır” diyor.

Ciddi sonuçları olan küçük farklılıklar

Şaşırtıcı bir şekilde simülasyonlar Yer ile Venüs’ün çok kolay bir şekilde aynı kaderi yaşayabileceğini de gösterdi. Eğer Yer Güneş’e biraz daha yakın dolansaydı ya da Güneş ‘gençliğinde’ bugünkü gibi parlasaydı gezegenimiz bugünkünden çok daha farklı görünürdü. Dünya’da okyanus oluşumunu sağlayan suyun yoğunlaşmasına izin verecek ölçüde genç Güneş’ten yayılan zayıf ışınımdır. UNIGE’den Prof. Emeline Bolmont: “Bu uzun zamandır ‘sönük genç Güneş paradoksu’ olarak bilinen şeye bakış açımızda tam tersine bir dönüş. Dünya’da yaşamın ortaya çıkmasının önündeki en büyük engel!” diyor.

UNIGE’den David Ehrenreich: “Sonuçlarımız teorik modellere dayanmaktadır ve Venüs’ün geçmişiyle ilgili sorulara verebileceğimiz cevaplar için bir yapıtaşıdır. Ancak bilgisayarımızla yaptığımız simülasyonlara bakarak kesin yargıya ulaşamayacağız. Gelecekte görev yapacak üç Venüs aracı bu çalışmamızı doğrulamak ya da çürütmek için önemli veriler elde edecektir” diyor.

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.