Ülkemiz gökbilimcileri ellerindeki kısıtlı olanaklara karşılık güzel çalışmalar yapıyor. Bunlara zaman zaman rastlıyor ve keyif alıyoruz. Bunlardan biri de ötegezegen gözlemiyle ilgili. Bildiğim kadarıyla bu ülkemiz için bir ilk (Yanlışsam lütfen uyarın). İki gökbilimcimiz TUG’daki topu topu 1 metre çaplı aynası olan teleskopla önemli bir gözlem gerçekleştirdi. Bize de bu güzel haberi TUG’un sayfasından alarak duyurmak düştü. Darısı diğer gözlemlere diyelim. İşte bilgi:
TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nin (TUG) T100 teleskobu ile 18 Şubat 2014 tarihinde Dr. Özgür Baştürk ve Koray Sevim (Ankara Üniversitesi) tarafından yapılan Kelt-3b adlı bir ötegezegenin geçiş gözleminde çok yüksek ışıkölçüm duyarlılığına ulaşıldı.
Araştırmacıların 12CT100-378 no’lu gözlem projesi çerçevesinde 1.0 m ayna çaplı teleskopta odak dışı görüntü alma tekniğini (defocused image) kullanarak yaptıkları gözlemler sonucu bizden 580 ışık yılı uzaklıkta (1 ışık yılı yaklaşık 9.5 trilyon km) Güneş’ten biraz daha büyük bir yıldızın çevresinde dolanan yaklaşık Jüpiter büyüklüğünde bir gezegenin sözkonusu yıldızın önünden geçişi büyük bir hassasiyetle (1/1000 kadir) tespit edilebildi.
Etrafında gezegen olduğu onaylanan Güneş benzeri ilk yıldız 51 Peg isimli bir yıldızdır. 1995 yılındaki bu keşiften sonra özellikle büyük çaplı teleskoplar ve modern alıcılar ile yapılan gözlemler sonucu bugün için ötegezegeni olan yıldız sayısı 800’ü aşmış durumda.
Ötegezegenler konusunda hazırlanmış güzel bir belgeye aşağıdaki bağlantıdan erişebilirsiniz.
http://www.astronomidiyari.com/foto/sunum/otegezegenler.pdf
Kelt-3b hakkında: 2012 yılında geçiş yöntemiyle keşfedilen gezegen, F tipi, 1,2 güneş kütleli bir yıldıza ait gaz devidir. 1,4 Jüpiter kütleli ve 1,3 Jüpiter çapındaki gezegen yıldızından sadece 6 milyon kilometre uzaklıkta 2,7 yörünge dönemiyle dolanıyor (Dünya-Güneş uzaklığı 150 milyon km’dir).
