TESS En Küçük Gezegenini Keşfetti

TESS, Yer ile Mars arası kütleye sahip yeni bir gezegen keşfetti. Bu keşif ötegezegenler içinde çok sayıda küçük gezegenler olduğu anlamına geliyor. Gezegen, bizden 35 ışık yılı uzaklıktaki L 98-59 adlı bir cüce yıldız çevresinde dolanıyor.

TESS’in görevi diğer yıldızların çevresinde dolanan gezegenleri keşfetmektir. (NASA)

Küçük gezegenlerin keşfi oldukça zordur. Bunlar yıldızının önünden geçse dahi, eğer yıldıza çok yakın değilseler fark edilmeleri oldukça zorlaşır. Bu nedenle küçük gezegenler ancak cüce yıldızlarda ve yıldıza çok yakın konumda olanlar gözlenebiliyor. Teknolojimiz ilerledikçe Güneş benzeri bir yıldızın yaşam alanı içinde olacak olası Yer benzeri gezegen keşifleri gelecektir.

Yeni keşfedilen L 98-59b gezegeni %80 Yer kütlesinde olup TESS’in daha önce keşfettiği en küçük gezegenden %10 daha küçük. Güney yarıküresi takımyıldızlarından Uçanbalık (Volans) yönünde ve 35 ışık yılı uzaklıktaki Güneş’in üçte biri kütlesinde bir cüce yıldız çevresinde dolanıyor. TESS’in asıl görevi büyük gezegen keşifleri olsa da, şimdiye kadar bilinen en küçük gezegen olan Ay’dan sadece %20 büyük kütleli Kepler-37b’den biraz daha büyük çok sayıda küçük gezegen de keşfetti.

Sistemde iki gezegen daha yer alıyor. Bunlardan L 98-59c 1.4 ve L98-59d ise 1.6 Yer kütlesinde. Üç gezegende geçiş yöntemiyle keşfedildi. Bu yöntemde gezegen yıldızının önünden geçerken yolladığı ışığın azalması gözlenmektedir. Işık miktarı ne denli azalıyorsa bu gezegenin kütlesi, yörüngesi hakkında bilgi vermektedir.

L 98-59 sistemindeki gezegenlerin büyüklüklerinin karşılaştırılması (NASA’s Goddard Space Flight Center).

Araştırmacılar şimdi yörünge dönemleri 100 gün civarında olan bu gezegenleri izleyip başka gezegenler olup olmadığını dolaylı yoldan tahmin etmeye çalışacak. Eğer sistemde başka gezegenler varsa bunlar arasında bir kütle çekim etkileri oluşacaktır. (Neptün bu şekilde keşfedilmişti.)

L 98-59 gibi M cüce yıldızlar Samanyolu’ndaki yıldızların dörtte üçünü oluşturur. Yaklaşık yarı Güneş kütlesinde olabilen bu yıldızlar Güneş’in %70’i kadar ışıma yaparlar. Örneğin yedi gezegeni olan TRAPPIST-1’de, Yer büyüklüğünde gezegeni olan komşumuz Proxima Centauri’de M tipi yıldızdır. Bu gezegenler hakkında bilgi sahibi olabilmek adına gökbilimciler büyük çaba sarfetmektedir.

Sistemde yıldıza en yakın konumdaki L 98-59b’nin yörünge dönemi 2.25 gün olması nedeniyle Yer’in Güneş’ten aldığı enerjinin 22 katını almaktadır. C gezegeni 3.7 günde bir tur atarak Yer’e göre 11 kat ve d gezegeni 7.5 günde bir tur atarak Yer’e göre 4 kat fazla enerji almaktadır.

Gezegenler yıldızın yaşam alanı içinde değiller. Bununla birlikte hepsi gökbilimcilerin Venüs bölgesi dedikleri alanda yer almaktadır. Büyüklüğüne göre üçüncü gezegen Venüs gibi kayalık çekirdeğe ve Neptün gibi bir atmosfere sahip olabilir.

TESS’in amaçlarından biri de yıldızların çevresinde kısa dönemlerle dolanan gezegenlerin kataloğunu oluşturup James Webb teleskopuna bir alt yapı hazırlamak. Çalışma ekibi L 98-59 yıldızının da TRAPPIST-1 yıldızındaki gibi çok sayıda gezegeni barındırdığını düşünüyor.

TESS’in bir diğer amacı ise, evrende yalnız olup olmadığımızı anlamamıza yardımcı olmaktır.

L 98-59 gezegenleri ve TESS (NASA/Goddard)

Önerilir...

1 Yorum

  1. 35 ışık yılı gezegen yaşanabilir olsa dahi oraya gitmenin asla mümkün olmadığı bir uzaklık.düşünün 4 ışık yılındaki proksima centaur.50000 km hızla bile 20 bin yıl.olacak şey değil.belkide o yıllarda insanlık olmayacak.şimdi bilgi sahibi olmamız için en iyiaraç james web.onu bekliyoruz.verdiğiniz bilgiler için teşekkürler A.D .selamlar.

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.