Geçtiğimiz yıl gökbilimciler Scheila adlı bir asteroitin kısa bir süreliğine parlaklığını birden arttırdığına keşfetti. NASA’nın Swift ve Hubble teleskopları verilerine göre bunun nedeni Scheila’ya çarpan küçük bir asteroit.
Maryland Üniversitesi’nden gökbilimci ve Swift ekibi üyesi Dennis Bodewits: “Gezegenler ve onların uydularının etkisiyle asteroitler arasında gerçekleşen çarpışmalardan küçük kaya ve toz parçacıkları oluşur. Bu olayı çarpışmadan bir hafta sonra yakalayabildik” diyor.
Asteroitlerin 4.6 milyar yıl önce oluşan güneş sisteminin enkazlarından meydana geldiği düşünülüyor. Bunların milyonlarcası Mars ile Jüpiter arasında bulunan asteroit kuşağında bulunuyor. Güneş çevresindeki dönüşünü beş yılda tamamlayan Scheila yaklaşık 112 km çapındadır.
Kaliforniya Üniversitesi’nden Hubble görevi başkanı David Jewitt: “Hubble verilerinden yaklaşık 30 m çapındaki bir göktaşının saatte 17 700 km gibi bir hızla asteroite çarptığı sonucuna ulaşılıyor” diyor.
11 Aralık 2010’da NASA’nın Dünya yakınındaki nesneleri gözleme programı çerçevesinde gözlenen Scheila’nın iki kat parlaklığının nedeninin bir kuyrukluyıldız olduğu saptandı. Arşiv verilerini inceleyen araştırmacılar patlamanın 11 Kasım ile 3 Aralık arasında başladığını belirledi.
Patlama üç gün sonra duyuruldu, Swift’in morötesi ve optik gözlemleri ile asteroitin çeşitli görüntüleri ve tayfı elde edildi. Morötesi ışık kuyrukluyıldızların kuyruğundaki hidroksil ve hidrojene dönüşen su gibi gaz moleküllerini ortaya çıkarır. Scheila çevresinde böylesi bir gazın olmadığı ancak ortaya savrulmuş görünen buz böylece gözlenmiş oldu.
Görüntüler asteroitin güneyde sönük ancak kuzeyde son derece parlak bir toz bulutuyla sarılı olduğunu gösterdi. Çift kuyruk yapısı güneş ışığı nedeniyle itilen zayıf bir parçayı işaret ediyordu. 17 Aralık 2010 ve 4 Ocak 2011’de asteroitteki toz bulutunun artık solduğu gözlendi.
Her iki gözlem sonucunda çarpmanın asteroite 30 derecelik bir açıyla gerçekleştiği ve 300 m’lik bir krater oluşturduğu belirlendi. Laboratuar deneyleri daha doğrudan bir etkinin iki ayrı toz bulutunu oluşturmayacağını gösterdi. Araştırmacılar çarpışma sonucunda 660 000 tondan fazla tozun atıldığını hesapladı.
Maryland Üniversitesi’nden Michael Kelley: “Scheila çevresine yayılan toz bulutu, NASA’nın Derin Darbe göreviyle 9P/Tempel 1 kuyrukluyıldız çarpışmasıyla ortaya çıkan tozun 10 000 katıdır. Çarpışmalar bize kuyrukluyıldız ve asteroitlerin iç yapısı hakkında bilgi verir” diyor. Derin Darbe göreviyle kuyrukluyıldızın iç yapısının buz olduğu ortaya çıkmasına karşılık buradaki gözlemler astroitin içinde buz olmadığını gösteriyor.
