Şimdiye Kadar ki En Ağır Antimadde Üretildi

Parçalanma anı. (STAR/RHIC)

Şimdiye kadar üretilenlerin içinde en ağır ve karmaşık yapıdaki antimadde formu elde edildi. New York’daki Relativistik Ağır İyon Çarpıştırıcısı (RHIC) iki anti-nötron ve iki anti-proton içeren anti-Helyum elde etmeyi başardı.

Anti parçacıklar normal maddeye göre ters işaretli yüklere sahiptir (yüksüz olan anti-nötronlar, nötronları oluşturan normal kuarklara karşılık anti-kuarklardan oluşur). Normal maddeyle çarpıştıklarında yok olduklarından antimadde üzerinde çalışma yapmak zordur. Şimdiye kadar elde edilen en ağır antimadde, bir nötron ve iki proton içeren He-3 çekirdeğinin karşıtıydı. RHIC’de kurşun ve altın gibi ağır atom çekirdekleri çarpıştırılarak birçok yeni parçacık üretilir.

Geçtiğimiz yıl RHIC antimadde üretimine geçileceğini duyurdu. Bir anti-proton, bir anti-nötron ve bir de anti-lambda denilen kararsız parçacıktan oluşan anti-hypertriton üretildi. Bu bilinen en ağır anti-parçacıktı. Ancak şimdi RHIC’de bundan daha ağır olan He-4 üretildi.

Antimadde Periyodik Cetveli

İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden Frank Close: “Onlar anti-periyodik tablodaki öğelerin sayısını arttırdı” diyor ve ekliyor: “Gördüğümüz evrende neden büyük anti-maddeler göremiyoruz?”

Gerçekten de standart modele göre evrenin ilk anlarında madde ve anti-madde eşitti. Ancak bilinmeyen bir nedenle madde antimaddeye galip geldi.

Bununla ilgili bir deney Nisan ayında Uluslararası Uzay İstasyonu’na yerleştirilecek olan Alfa Manyetik Tayölçeri (Alpha Magnetic Spectrometre-AMS) ile gerçekleştirilecek. Dünya’ya ulaşan kozmik ışınlar denilen yüksek enerjili parçacıklar arasında az da olsa anti-protonlar bulunuyor.

AMS, Dünya’ya çarpan ağır-anti parçacıkları arayacak. Ancak RHIS deneyiyle anti-helyumun sadece ender gerçekleşen çarpışmalarla oluştuğu görüldüğünden AMS’nin bu maddeyi gözlemesi beklenmiyor. Buna karşılık AMS anti-helyum yüksek oranlarda ölçerse bu anti-maddenin evrenin ilk anlarında tümüyle yok olmadığını gösterecek.

Üretilmesi hedeflenen bir sonraki antimadde ise anti-lityum. Ancak oda sıcaklığında katı olan bir antimadde üretimi çok zor olacaktır. RHIC ekibi anti-helyumun oluşmasının bile milyon çarpışma sonucunda bir kez gerçekleştiğini düşünerek bu üretimi bugünkü çarpıştırıcılarda yapamayacaklarını biliyor.

New Scientist

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.