Bir taraftan yeni gezegen keşifleri sürerken diğer taraftan keşfedilmiş gezegenlerin ayrıntıları ortaya çıkarılıyor. Bu haber Gliese 3470b gezegeninin atmosfer gözlemleri üzerine. Neptün ile Yer büyüklüğü arasında kütleye sahip gezegenin atmosfer ve içyapısı belirlenmeye çalışılmış.
GJ 3470b adıyla da bilinen gezegen yoğun hidrojen ve helyum içerikli atmosferiyle büyük bir kayalık çekirdeğe sahip. Yıldızına oldukça yakın yörüngede dolanan 12.6 Yer kütlesindeki gezegen Güneş Sisteminde olmayan Yer ile Neptün arası gezegen sınıfına girmektedir.
Gezegen, görev süresi bitmiş olan Kepler teleskopu ile keşfedildi ve şimdi de Hubble ile Spitzer teleskoplarıyla tekrar gözlendi. Böylece gezegendeki elementlerin ‘parmak izleri’ arandı.
Gezegene ait ışığa dayalı kimyasal parmak izi taraması olayına gökbilimde spektroskopi adı verilir. Verilere ulaşmak için gezegenin yıldızının önünden 12 kez geçişi ve toplamda 20 tutulma olayının izlenmesi gerekti. Bu sırada yıldızdan yayılan ışık gezegenin atmosferinden geçerek buradaki elementlerle etkileşti ve teleskoplara bu etkileşen ışık ulaştı. Böylece ışığın analizi gezegen atmosferinin içeriğini ortaya çıkardı.
Elde edilen sonuçlar inanılmazdı. Neptün atmosferinde bolca su buharı, metan ve oksijen ile karbon gibi ağır elementlere bolca rastlanmasına karşılık bu gezegende ağır element oranı oldukça düşük, buna karşılık hidrojen ve helyumun bol miktarda olduğu saptandı.
Böylesi bir duruma yapılan en mantıklı açıklama Güneş’in yaklaşık yarı kütlesinde olan kırmızı cüce yıldızının yakınında doğan gezegenin, yıldızın çevresindeki ilkel gaz diskinden gelen hidrojenle beslendiği yönünde. Böylece ilkel diskten madde toplayan ancak Jüpiter olmayı becerememiş bir gezegen oluşmuş olabilir. İlginç bir fikir…
Belki de son noktayı Hubble’ın yerini alması beklenen James Webb teleskopu koyacak. Teleskop gezegen atmosferine daha ayrıntılı gözleyerek gökbilimcilere burada neler olup bittiğini anlatabilecek.
ilginç bir kelime jüpiter olmayı beceremeyen bir gezegen vede yaşamsal olmayan biryer.inceleme açısından önemli ama yaşamanın imkanı olmayan bir gezegen.