Nükleer Spektroskopik Teleskop Dizisi (NuSTAR) ile gerçekleştirilen X-ışını gözlemleri gökadamızın merkezindeki karadeliğin bakışını yakaladı. Bir parlama sırasında gerçekleşen gözlemler dev karadeliğin genelde iyi huylu olduğunu ortaya çıkardı.
Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nden (Caltech) Fiona Harrison: “Karadeliği gözlerken gerçekleşen parlamayı gördüğümüz için şanslıyız. Birkaç saat süren parlamaların ardından tekrar uykuya dönen gökada merkezindeki devin, nazik yapısını anlamımıza yardımcı olacak verilere ulaştık” diyor.
13 Haziran’da göreve başlayan NuSTAR, yüksek enerjili X-ışınlarıyla görüntü üretebilen tek teleskoptur. Gökbilimciler teleskopla Temmuz ayında iki gün süreyle Samanyolu merkezindeki Yay A* (Sagittarius A*) radyo kaynağını inceledi. Gözlemler büyük karadeliğin burada olduğunu göstermektedir. Buna daha düşük enerjili X-ışınlarını gözleyen NASA’nın Chandra X-ışınları Teleskopu ile Hawai’deki Mauna Kea tepesindeki WM Keck Gözlemevi’nin kızılötesi gözlemleri de eklendi.
Diğer gökadaların merkezlerinde bulunan süper kütleli karadeliklerle kıyaslandığında Yay A* daha sakin görünüyor. Aktif karadelikler çevrelerindeki yıldızları, gaz ve toz bulutlarını yutmak eğilimindedir. Yay A* ın ise henüz tam olarak nedeni anlaşılamasa da maddeyi tamamen yutmak yerine ısırarak yediği düşünülüyor. Karadelikler ne zaman ki bir yıldız, gaz ve toz bulutu ya da asteroit yutarsa muazzam bir enerji çıkışı gerçekleşir.
NuSTAR parçacıkların karadeliğe yaklaşırken ışık hızına kadar hızlandığını ve bu nedenle 100 milyon santigrad dereceye kadar ısındıklarını gösteren X-ışınlarını algıladı. Gökbilimciler NuSTAR verileriyle eşzamanlı diğer gözlem verilerini birleştirerek karadeliğin yuttuğu maddeye göre büyüklüğünün artışını hesaplamaya çalışıyor.
NusTAR ekibi üyesi New York Columbia Üniversitesi’nden Chuck Hailey: “Gökbilimciler uzun zamandır karadeliklerin yuttuğu maddenin yüksek enerjili X-ışınları yaydığını düşünüyor. Bunu ortaya çıkarabilecek tek teleskop ise NuSTAR’dır” diyor.
