NASA’nın Messenger Uzay aracının Merkür yakınına yaptığı üçüncü geçiş sonrasında da birçok veri elde edildi. Gezegene ilişkin elde edilen verilerde yüzlerce atmosfer ve manyetik alan ölçümleri yapıldı. Geçmişte gezegenin yakınına gönderilen Mariner 10’un elde ettiği bilgilerle birlikte gezegenin % 95’i hakkında bilgi edinilmiş oldu.
Uçuş süresince uzay aracının altındaki yüzey tarama lazer cihazı ile gezegenin yüzey şekilleri elde edildi. Araçtaki kameralar 1200’den fazla görüntü elde etti. Aracın ikinci geçiş verileri ile Ocak ayında elde ettiği veriler karşılaştırılarak gezegenin manyetosferindeki değişimler saptandı. Gezegeni çevreleyen manyetosfer hacmi, gezegenin manyetik alanı tarafından kontrol ediliyor. Gezegenin manyetik alanının son derece simetrik olduğu yani, gezegenin doğu yarıküresiyle batı yarıküresindeki alanın aynı olduğu görüldü.
Merkür’ün ince atmosferi ekzosfer tabakasından oluşmaktadır. Bu katmanda kalsiyum, sodyum, magnezyum ve hidrojen atomları arandı. İlk veri incelemesinde sodyum, kalsiyum ve magnezyumun farklı dağılım gösterdiği belirlendi. Bu farklı dağılım, gezegenin yüzeyi ile atmosferi arasındaki benzeri görülmemiş bir etkileşim olduğunu ortaya çıkardı.
Messenger’ın kamerasıyla elde dilen görüntüler ışığında, gezegenin % 80’inin Ay ve Mars’ın tersine daha homojen eski ve ağır kraterlerle kaplandığını, volkanik ovaları olduğunu gösteriyor.
Gelelim ayrıntılara…
Messenger 29 Eylül tarihinde gerçekleştiği uçuşta Merkür’ün 226 km yakınından saatte 19 bin km’lik bir hızla geçti. Messenger üzerindeki yüzey ve Merkür Atmosferik ve Yüzey Şekilleri Tayfölçeri (MASCS), gezegenin ekzosfer kuyruğunu da gözledi.
| A-Son derece parlak bir maddeden oluşmuş isimsiz bir krater. B-Güçlendirilmiş renk görüntüsüyle mavimsi ışık saçan genç bir krater.
C1 ve C2: Sarı rengiyle geçmişte volkanik etkiye sahip olduğunu gösteren Lermontov Krateri. D: Hem turuncu hem de mavi renkte ışınım saçan Homer Krateri. E: Krater Titian yakınlarındaki koyu mavi bölge gezegenin çoğu kısmında bulunuyor. F1 ve F2: Geniş ovalar. G: Gerçekte parlak sarı ancak güçlendirilmiş renkle turuncu görünen isimsiz bir krater. H: Merkür’ün kuzeyinde güçlü ışık saçan bu krater güçlendirilmiş renkle mavi görünüyor. I: Hemingway Krateri turuncu rengi ve merkezindeki koyu mavi rengin tam zıttı renkte kenarlarıyla oluşmuş ilginç bir yapıdır. |
 |
— |  |
|
Bir volkanik faaliyetin olduğu düşünülen parlak nokta. Görüntü 30 km’lik görüş alanını kapsıyor ve 6 Kasım 2009 tarihinde alındı. |
— |
Yüksüz kalsiyum güneş ışığının etkisiyle iyonlaşıyor. Bu olay gezegenden uzaklaştıkça yüksüz kalsiyum atomlarının neden hızla azaldığını açıklamaktadır. Buradaki yüksüz ve yüklü haldeki kalsiyum iyonları ekzosferdeki kalsiyum miktarını verecektir. Kalsiyumun tersine sodyum ve magnezyum daha yavaş iyonlaşmaktadır. |
Kaynaklar:
