Mars’ta kontrollü uçuş gerçekleştirmek zordur. Kütle çekimi Dünya’nın üçte biri olan Mars’ta bu haliyle uçuş yapmak kolay görünür. Ancak durum böyle değil. Uçuş için havanın kaldırma kuvvetinden yararlanılır. Ancak Mars’taki hava Dünya’nın yüzde biri kadardır. Bu zorluğa rağmen Mars helikopteri uçmayı başardı, hem de üç defa. İşte gerçekleşen üç uçuşun ayrıntıları…
İlk uçuş:
Mars helikopteri Ingenuity (Beceri*) ilk olarak 19 Nisan’da yüzeyden havalandı. Altimetre verilerine göre helikopter yüzeyden 3 metre yükseğe tırmandı ve 30 saniye süreyle havada asılı kaldı. Toplamda 39.1 saniye süreyle havada kalan araç başarıyla yüzeye indi.
İkinci uçuş:
Beceri ikinci uçuşunu 22 Nisan’da gerçekleştirdi. 51.9 saniye süreyle havada kalan helikoptere yeni görevler verildi. İlk zorlu görevi daha yükseğe çıkmaktı ve başardı. Önce 3 metre yükseğe çıkan Beceri ardından 2 metre daha yükselerek yüzeyden 5 metre yükselmiş oldu. Bu noktada bir an durup kendine 5 derece eğim verdirerek yana doğru 2 metre uçtu. Bulunduğu bölgeden yere bakarak fotoğraflar çekip havalandığı yere geri döndü.
Üçüncü Uçuş:
Daha da zorlu bir görev bekliyordu Beceri’yi. Öyle ki bu görev Dünya üzerindeki testlerde bile yapılmamıştı. Çok daha yükseğe ve daha yüksek hızla uçması istendi.
25 Nisan’da helikopter ikinci uçuşundaki yüksekliğe yani 5 metreye bir defada çıktı. Daha sonra yatay olarak 50 metreyi saniyede 2 metrelik hızla uçmayı başardı. Bu hız helikopterin şimdiye kadar ulaştığı en yüksek hız oldu. Beceri’nin bu son uçuşu 80 saniye sürdü.
Arka arkaya gerçekleşen üç uçuş bir öncekinin rekorunu kırmış oldu. Böylece insanlık ilk kez başka bir gezegende bir cismi uçurmayı başarmış oldu. Elde edilen deneyim daha sonra gerçekleşen daha ciddi ve ağır helikopter ya da uçaklar için ciddi veri birikimi sağlamış oldu. Anlaşılan o ki Beceri başka ağır testlere de maruz bırakılarak yapabileceklerinin sınırlarını mühendislere ve bizlere göstermeye devam edecek.
Ayrıntılar için NASA’nın Mars helikopteri özel sayfasına göz atabilirsiniz. Ayrıca Mars helikopteri için bir video oyunu da oluşturabilirsiniz: Mars’ta bir helikopter.
*Daha önceki haberimde Ingenuity adını Marifet olarak yazmıştım. Ancak Prof. Dr. Mehmet Emin Özel hocam haklı olarak bu ismin uygun olmadığını ve ortak alınan bir kararla Beceri ismini kullanmam gerektiğini belirtmişti. Ben de hocamın tavsiyesine uyarak helikopterin ismini Beceri olarak düzeltme gereği duydum.
