ESA’nın Mars Express uzay aracı Mars’ın Argyre Havzasını 6 Haziran’da görüntülemişti. Şimdi de aynı havzadaki Hooke Krateri’nin 380 km kuzeydoğusundaki Nereidum Montes’i gözledi.
Engebeli yapısıyla dikkat çeken Nereidum Montes, Mars’ın en büyük krater alanlarından biridir.
Yaklaşık 1150 km’lik bir alanı kaplayan Nereidum Montes adını, Yunan gökbilimci Eugéne Michel Antoniadi’den alır.
Antoniadi, gözlemlerine dayanarak Mars üzerinde kanallar olduğunu bildirmiş, bu gözlemleri inceleyen Perccival Lowell ise bunların sadece optik yanılsamadan kaynaklı hatalı gözlemler olduğunu belirtmişti.
Mars Express görüntüsüne göre bölge birden fazla akarsu, buzul ya da rüzgar kaynaklı şeritlerle doludur.
Sıvı suyun olduğu düşünülen derin kısımlar zamanla daha geniş (topografik görüntüde sağ alt tarafta) alanları kapladı.
Dünya’da genelde bu tür yapılar yağış sonrasında yüzeyden akma ya da kar-buzun erimesi sonucunda oluşur. Benzer süreçlerin Mars yüzeyinde gerçekleştiğini düşünen bilimcilere göre Mars’ta geçmişte su kesinlikle vardı.
İlk görüntünün alt kısmında krater yığınları arasında suyun bıraktığı koylar ve dalgalar görülüyor.
Kraterlerin çap ve derinlikleri arasındaki oranlara bakılınca, bunların diplerindeki yüzeyin altında eski su-buzu formları olabileceği düşünülüyor.
Bilimciler kraterlerdeki su-buz derinliğinin yüzlerce metre olduğunu tahmin ediyor.
Topografik görüntüde özellikle sol üstte büyük kısmı görülen kraterin (mavi renkte) dibindeki su-buzunun diğer kraterlere göre (açık mavi) daha derinlere indiği görülüyor.
Doğu tarafta ise (pembe renkli bölge) neredeyse pürüzsüz yani çeşitli çarpışmalara uğramamış, buzul alan özelliğini gösteren genç bölge göze çarpıyor.
Yer altı suyuna ilişkin diğer gösterge de topografik görüntüde mavi krateri çevreleyen sıvı çıkışlarıyla oluşmuş örtüdür.
Bir kuyrukluyıldız ya da göktaşının su ya da buzlu yüzeye çarptığında bu tür örtüler ortaya çıkar.
Son olarak da görüntülerde genellikle rüzgarın etkilerinden korunan höyük ve kanyonların içinde geniş dalgalalı kumul alanların oluşumu görülüyor.
Nereidum Montes gibi bölgeler üzerinde yapılan ayrıntılı çalışmalar, gelecekte robot ve insan ziyaretleri için alt yapı oluşturur. Böylece heyecan verici Mars bölgelerinin nereleri olduğu anlaşılır.
