Şu an belki de kar ya da toz fırtınasının çok yaşandığı bir yerde yaşıyorsunuz. Hava koşulları günlük konuşmalarımız içinde yer alır ve zaman zaman anormal durumlarla mücadele etmek durumunda kalabilirsiniz. Ama böylesini görmediniz.
ESA’nın Rosetta aracı 2014-2016 yılları arasında 67P/Churyumov-Gerasimenko kuyrukluyıldızının yanındayken bu türden çok deneyim yaşadı. Kuyrukluyıldız güneş rüzgârı etkisiyle ısınırken yüzeyindeki buzlar erimeye ve gazlar serbest kalmaya başladı. Bunun sonucunda buhar ve toz büyük bir hızla uzaya saçıldı.
Bu görüntü iki yıl önce, 21 Ocak 2016’da, Rosetta kuyrukluyıldızdan 79 km uzaktayken elde edildi. 67P enberi noktasından geçerken Rosetta onu güvenli bir uzaklıktan izledi. Yörüngesinin Güneş’e en yakın konumundan geçen kuyrukluyıldızdaki yoğun patlamaların araca zarar vermemesi için böyle bir önlem alınmıştı.
Bu fotoğraf enberi noktasından Ağustos 2015’de geçen kuyrukluyıldızdan uzaya saçılmaların beş ay sonra da sürdüğünün kanıtıdır. Rosetta bu fotoğrafı 146 saniyelik poz süresiyle elde etti ve bu nedenle oluşan çizgiler toz tanelerinin izlediği yolu ortaya çıkarmaktadır.
Bu yoğun toz karmaşası Rosetta için her zaman risk oluşturdu. Aracın konumunu belirlemek için araştırmacılar uzak yıldızları kullandı. Ancak zaman zaman aracın toz tanelerine kilitlenerek veri aktarması beraberinde çeşitli sorunlar oluşturmadı değil.
Tüm bu tehlikelere karşılık toz bilimsel çevrede büyük ilgi uyandırdı: Rosetta bunların on binlercesini gözledi, yapılarını, kütlelerini, momentum ve hızlarını analiz etti. En küçük ve bozulmamış tozun dahi analizi kuyrukluyıldızın yapı taşlarının anlaşılmasında anahtar rol oynadı.
Fotoğraf çekilmeden iki yıl önce yani 20 Ocak 2014’de Rosetta 31 aylık derin uykusundan uyandırılmıştı. Ağustos 2014’de ise 10 yıllık uzay macerasının ardından hedefine ulaştı ve bundan üç ay sonra da yüzey aracı Philae’yi bıraktı. Rosetta 30 Eylül 2016’da kuyrukluyıldızın yüzeyine inene kadar çok önemli gözlemler yaptı. Görev bittiğinde aracın OSIRIS makinesi yüz binden fazla fotoğraf çekmişti. Bunlara https://imagearchives.esac.esa.int/ adresinden ulaşabilirsiniz.
Görsel telif hakkı: ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA
Tüm Rosetta haberlerini görmek için tıklayın.
