Güneş’in yakın komşularından yaşlı bir yıldızın çevresinde iki yeni gezegen keşfedildi. Gezegenlerden biri yıldızın suyun sıvı halde olabileceği bölgede bulunuyor.
Gökyüzünde hızı en yüksek ikinci yıldız olan ve Hollandalı gökbilimci Jacobus Kapteyn tarafından 19. Yüzyılın sonlarına doğru keşfedilen Kapteyn yıldızı Pictor takımyıldızında bulunuyor. Güneş’in üçte biri kütlesindeki kırmızı cüce güney yarımküreden gözlenebiliyor.
Yıldızın gezegenleri Avrupa Güney Gözlemevi’nin Şili’deki HARPS tayfölçeri, Macellan/Las Campanas Gözlemevi’nin Gezegen Bulucu Tayfölçeri ile Hawaii’deki W.M. Keck Gözlemevi’nin HIRES tayfölçeri yardımıyla yıldızın düzenli periyodik sallantıları ölçülerek keşfedildi. Doppler etkisi adı verilen bu yöntemle gökbilimciler gezegenlerin kütleleriyle birlikte bazı özelliklerini ve yörüngelerini de belirledi.
Carnegie Gözlemevi’nden Jeff Crane: “Böylesi ince detayları olan hassas ölçümler ancak yüksek teknoloji ürünleriyle yapılabilir” diyor.
Çalışma ekibinden Londra’daki Queen Mary Üniversitesi’nden Dr. Guilem anglada-Escude: “Kapteyn’in gezegenlerini görmek bize sürpriz oldu. Gerçekte çok kısa bir süre içinde düzensizliği gördük ve adeta veriler yüksek sesle bir şeyler söylüyor gibiydi”.
Kapteyn yıldızının b gezegeninde su olabilir. Yıldızı çevresinde 48 günlük yörünge dönemiyle dolanan gezegen beş Dünya kütlesindedir. Bunun anlamı ise gezegenin yüzeyinde ılık su olabileceğidir. Diğer gezegen Kapteyn c ise bir süper-Dünya’dır. 121 gün süren yörünge dönemi nedeniyle sıvı suyun olamayacağı kadar soğuk olması gerekir. Şu anda gezegenlerin birkaç özelliği yani, yaklaşık kütleleri, yörünge dönemleri ve yıldızlarından uzaklıkları bilinmektedir. Gökbilimciler önümüzdeki yıllarda çalışmaya başlayacak yeni araçlarla gezegenlerin atmosferlerini ölçerek suyun olup olmadığını görebilecek.
Carnegie araştırmacılarından Pamela Arriagada: “Aklımıza bu yakın yıldızın yaşam alanı içindeki gezegende yaşam olma olasılığı gelmiyor değil. Aslında hemen hemen tüm yıldızların gezegenleri var ve gökadamızda sayıları kum taneleri kadar çok olan gezegenlerin bir kısmı da yaşam alanı içindedir” diyor.
NASA’nın gezegen avcısı Kepler genellikle yüzlerce ışık yılı uzaklıktaki yıldızların gezegenlerini arıyor. Kapteyn ise sadece 13 ışık yılı uzağımızda ve bize en yakın 25. yıldızdır. Bu keşfi özel yapan neden ise yıldızın garip hikayesi. Kapteyn yıldızı uzun zaman önce Samanyolu’nun yuttuğu cüce bir gökadada doğmuştur. Bu birleşme sonrasında yıldız ve çevresi Samanyolu’nun halo kısmına doğru sürüklendi.
Cüce gökadanın muhtemel kalıntısı Omega Erboğa yüzlerce Güneş benzeri olmak üzere binlerce yıldıza sahip küresel ve bizden 16.000 ışık yılı uzaklıkta gizemli bir kümedir. Dünya’dan 2,5 kat daha yaşlı (11,5 milyar yıl) olan Kapteyn yıldızı, 13,7 milyar yıl yaşındaki evrenden sadece 2 milyar yıl gençtir.
“Eğer bu sistemde yaşam varsa bu kadar uzun sürede nasıl bir gelişme seyrettiğini merak etmemek mümkün değil” diyor Dr. Anglada-Escude.
