Kanarya Adaları Astrofizik Merkezindeki (IAC) araştırmacılar Gran teleskopu (GTC) üzerindeki OSIRIS aleti yardımıyla ilkel evrendeki en yoğun gökada kümesi oluşumunu keşfetti. Araştırmacılar 12.5 milyar ışık yılı uzaktaki yapının Yerel Gökadalar Kümesinin komşu kümesi Başak’a benzer bir kümede evrimleştiğini düşünüyor.
Gökada kümeleri kütle çekimi etkisiyle bir arada duran gökada gruplarıdır. Bu “gökada şehirlerinin” evrimini anlamak için erken evrendeki oluşum halindeki ilkel kümeleri gözlemek gerekir.
2012 yılında uluslararası bir gökbilimci ekibi gözlenebilir evrendeki en yüksek yıldız oluşum oranına sahip gökadalardan biri olan HDF850.1’in uzaklığını doğru bir şekilde belirlemişti. Bilim insanları Hubble Derin Alan (Deep Field/GOODS-North) olarak bilinen gökyüzünde en çok çalışılan bölgelerden birinde yer alan bu gökadanın yaklaşık bir düzine kadar ilkel gökadadan (ilk bir milyar yıl içinde) oluşan bir grubun parçası olduğunu keşfettiler. Keşiften önce sadece bir ilkel grup biliniyordu.
Yeni yapılan bu araştırma ile bölgenin ilkel evrendeki gökadalarla dolu, en yoğun nüfuslu bölgelerden biri olduğunu belirledi.
Yerel Evrenin bebeklik dönemine ait keşifler
Bu son çalışma oluşum halindeki gökada kümesinin çeşitli bileşenlerden veya evrimlerinde farklılıklar gösteren “bölgelerden” oluştuğunu gösterir. Gökbilimciler bu yapının Samanyolu’nun da olduğu Yerel Gökadalar Grubu içinde bulunan, aynı adlı üst kümenin merkez bölgesi Başak’a benzer bir gökada kümesi haline gelene kadar kademeli olarak değişeceğini tahmin ediyor. Çalışma ekibinden IAC araştırmacısı Helmut Dannerbauer: “Bu şehri tıpkı 12,500 milyon yıl önce olduğu gibi evrenin şu anki yaşının %10’undan daha azı yaştayken görüyoruz. Bu nedenle yerel evrende tipik gökada kümelerinin çocukluğunu görüyoruz” diyor.
Görsel telif hakkı: NASA/ESA/GOODS-N+3DHST+CANDELS Team/Daniel López/IAC