Uluslararası bir gökbilimci ekibi yıldızının önünden geçiş yapan ilk Dünya kütleli gezegeni keşfetti. KOI-314c gezegeni kütlesi ve büyüklüğü bakımından keşfedilmiş en hafif gezegendir. Dünya ile aynı ağırlığa sahip olsa da oldukça kalın gaz atmosferi nedeniyle çapı Dünya’nınkinden yüzde 60 daha büyüktür.
Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden David Kipping: “Gezegen Dünya ile aynı kütleye sahip olabilir ama kesinlikle Dünya gibi değildir. Bu gezegen bize bir kez daha kayalık, sulu ya da gaz gezegenler arasında kesin bir ayrım olduğunu gösterdi” diyor.
Ekip Kepler Uzay Teleskopu’nun verilerini kullanarak gezegenin özelliklerini belirledi. KOI-314c yaklaşık 200 ışık yılı uzaklıktaki sönük kırmızı cüce yıldız çevresinde dolanıyor. Gezegenin yörünge dönemi 23 gün olarak ölçülmüş. Gezegenin sıcaklığı ise yaşam için oldukça fazla: yaklaşık 100 Santigrad derece.
Gezegen suya göre % 30 daha yoğundur. Bu da gezegenin kalın atmosferinde hidrojen ve helyumun bol miktarda olduğunu gösterir. Hayata bir mini-Neptün olarak başlamış gezegenin atmosferi yıldızının yoğun ışıması nedeniyle adeta haşlanmış ve bu sırada bazı gazlarını kaybetmiş olabilir.
Böylesi küçük bir gezegenin ağırlığı ise kafalarda soru işareti bırakıyor. Gökbilimciler genelde bir gezegenin kütlesini yıldızın kütleçekimi nedeniyle yaptığı yalpalama hareketiyle ölçmeye çalışır. Dikine hız (radyal hız) yöntemiyle böylesi küçük bir gezegeni çalışmak zordur. Daha önce Dünya kütlesine en yakın gezegen Dünya’dan % 70 daha ağır olan Kepler -78b idi.
KOI-314c kütlesi ise geçiş zamanı çeşitliliği (TTV) adı verilen yeni bir yönteme dayanıyor. Bu yöntemde birden fazla gezegenin yıldızının önünden geçerken birbirlerine hafifçe uyguladığı romörk etkisi ele alınır (Traktör-romörk ilişkisinden örnekleme yapılıyor).
Southwest Araştırma Enstitüsü’nden David Nesvorny: “Hafifçe sallanan yıldıza bakarak aslında gezegen arıyoruz. Kepler aynı yıldızın önünden geçen iki gezegen gördü. Bu geçişlere dikkatle bakıldığında gezegenlerin minikde olsa yalpaladığını farkettik ve böylece kütlelerini ölçtük” diyor.
Sistemdeki diğer gezegen olan KOI-314b ise Dünya’nın 4 katı ağırlığında ve c gezegenine göre çok daha yoğun bir gezegen. Bu gezegen diğerine göre 5’te 3’lük rezonansa sahip, yani yörünge dönemi 13 gün.
2010 yılında ilk kez kullanılan TTV, ötegezegen bulma ve bunu başarıyla sonuçlandıran yeni bir yöntemdir. Böylece küçük kütleli gezegenlerin özelliklerini belirlemek için sonuca ulaşılması zor geleneksel yöntemlere göre daha başarılı olduğu gösterilmiştir.
Ekip aslında sadece gezegenleri değil aynı zamanda bu gezegenlere bağlı olan öteuyduları (exomoon) da arıyor.
“Önce gördüğümüzün bir öteuydu olduğunu sanıp heyecanlandık. Ancak bu heyecanımız kısa süre sonra yerini hayal kırıklığına bıraktı. Bulunan bir gezegendi. Ama sonra yöntemin başarısını görünce olağanüstü bir ölçme yaptığımzı anladık” diyor Kipping.
