Hızlı Yıldızın Şok Yayları

Samanyolu içinde serbestçe dolanan yıldızların bulundukları yere büyük etkileri olabilir. NASA’nın Spitzer Uzay Teleskopu ile alınan bu görüntüdeki gibi bir kaçak yıldız çevresinde şok dalgaları yoluyla geniş yaylar oluşturabilir.

Bu kaçak yıldız gökbilimcilerin HD 2905 olarak bildiği Kappa Kraliçe (Kappa Cassiopeiae)’dir. Komşusu olan diğer yıldızlara göre saniyede 1100 kilometre yol alan sıcak yıldız bir üstdevdir. Görüntüde yıldızın çevresinde yay şeklinde kırmızı alan oluşturduğu görülüyor. Bu tür şok yayları genellikle gökadadaki en hızlı ve en büyük kütleli yıldızların önünde görülür.

kappa_Cassiopeiae_yildiz
Dev yıldızın oluşturduğu şok dalgaları yıldızdan 4 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor (NASA/JPL-Caltech).

Yıldızdan fırlayan parçacıkların oluşturduğu rüzgârla şekillenen manyetik alanın genellikle görülmeyen yıldızlararası gaz ve tozla çarpışmasıyla oluşurlar. Böylece kırmızı şoklar oluşarak gökbilimcilere o ortamın özelliklerini anlatırlar. Güneş gibi daha yavaş hareket eden bir yıldızda tüm dalga boylarında neredeyse görülemeyen şok dalgaları oluşturur ama bu Spitzer’in kızılötesi algılama yeteneğiyle gördüğü Kappa Kraliçe gibi büyük bir yıldızın şokları gibi devasa olmaz.

Bu inanılmaz derecede büyük şok dalgası yıldızdan yaklaşık 4 ışık yılı uzaklıktadır (Bu, Güneş ile Güneş’e en yakın yıldız olan Proxima Centauri arasındaki uzaklığa eşittir).

Kappa Kraliçe çevresindeki şok yayı kırmızı ile gösterilmiştir. Yıldızın ışığının aydınlattığı alan içindeki toz bulutlarında polisiklik aromatik hidrokarbonlar olarak bilinen karbon molekülleri kendilerini soluk yeşil renkleriyle göstermektedir.

Bazı gökbilimcilere göre kırmızı yayı oluşturan liflerin gökadamızdaki manyetik alanın özelliklerini araştırmak için iyi bir fırsat sunduğunu düşünüyor. Manyetik alanlar görülemediğinden onların, çevresindeki gaz ve tozla etkileşimiyle yapılarının incelenebileceğine inanıyorlar.

Kappa Kraliçe, Kraliçe takımyıldızında çıplak gözle bile görülebilen bir yıldızdır (Elbette bu yay şokunu sadece kızılötesi ışıkla görebilirsiniz).

Spitzer

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.