Önümüzdeki hafta Merkür gündemde olacak. Facebook, twitter başta olmak üzere amatör ve profesyonel web sayfaları Merkür fotoğraflarıyla süslenecek.
9 Mayıs’ta Merkür Güneş’in önünden birkaç saat süreyle geçiş yapacak. Geçiş Türkiye saatiyle 14:20 gibi başlayacak. Merkür bu sırada Güneş’in üzerinde küçücük bir siyah nokta olarak görünecek.
Bu olayı haftaya bırakarak şimdi bu yazının konusuna dönelim. Merkür sıra dışı özelliklere sahip bir gezegendir. Güneş’in çevresinde oldukça hızlı dolanan gezegen sayısız krater, sırt, dağlık arazi, ova ve vadilerle kaplıdır. Güneş Sistemi’nin en küçük gezegenidir.
Merkür çevresinde dolanan ve geçtiğimiz yıl görevi sona eren Merkür Messenger uzay aracı verileri ise işlenmeye devam ediyor. İşte onlardan biri de gördüğünüz ‘Sihirli Göz’ adlı bir krater. Her ne kadar gezegen yüzeyinden dışarı doğru süzülen bir kubbe gibi görünse de gördüğünüz aslında derin bir krater.
Gözünüz alıştıktan sonra krateri rahatça görebileceksiniz. İşte bundan sonra tekrar kubbeyi görmek için kendinizi zorlayacaksınız. Beynimiz ışık gelmeyen alanları önce bir sırtın ya da zirvenin gölgesi gibi algılar. Böylesi yanlış algılamalara genellikle uydu fotoğraflarında sıkça rastlanır.
Krater, Merkür’ün ve Güneş Sistemi’nin en büyük havzalarından, 1500 km’lik Caloris Havzası’nda yer alıyor. Kertész adı verilen krater Caloris Havzası’nın 33 km batısındadır.
Kratere ilk baktığınızda tabanında birkaç tepe ve onu çevreleyen yüksek duvarları görürsünüz. Krater bir çarpma etkisiyle oluşmuştur. Çarpmanın şiddetiyle yüzeydeki kaya eriyerek krater tabanını 30 metre kalınlığında tabaka ile doldurmuştur. Tabandaki küçük çukurlar ve tepecikler ise yüzey sıcaklığı ile buharlaşan maddenin bıraktığı izlerdir.
Bu görüntü 2011’den 2015’e kadar görevde kalmış olan Messenger uzay aracının dar açılı kamerası ile 11 Ocak 2013’de elde edildi. Merkür’ün özelliklerini anlama isteği, 2018’de BepiColombo aracı ile devam edecek. Yeni araç ESA ve Japonya’nın JAXA işbirliğiyle üretiliyor.
