Evrendeki En Büyük Çarpışmalar

GALEX ve Spitzer verilerinden elde edilen bu görüntü de birbirinden 160 000 ışık yılı uzaklıktaki NGC 470 (üstteki) ve NGC 474 gökadaları görünüyor. (NASA / JPL-Caltech / L. Lanz (Harvard-Smithsonian CfA))

Beş milyar yıl içinde Samanyolu ile Andromeda gökadaları çarpışacak. Bu her iki gökada arasında yok olma ve var olma savaşı demek. Gökadalar birbiri içinden geçerken kimliklerini kaybedecekler. Aynı zamanda çarpışan kozmik gaz ve toz bulutları yeni yıldız doğumlarını tetikleyecek.

Geçmişimizi anlamak ve gelecekte başımıza neler geleceğini öngörebilmek adına gökada çarpışmalarını iyi incelemek gerekiyor. Ancak bu çarpışmalar milyonlarca hatta milyarlarca yıl sürdüğünden tek bir gökada çarpışmasını izlemek olanaksız. Bunun yerine farklı çarpışmaları gözlemek gerekir. Gökbilimciler iki farklı teleskoptan gelen verileri birleştirerek çarpışma sürecine yeni açılar kazandırıyor.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden (CfA) ekip başkanı Lauranne Lanz: “Bir “tren enkazı”nı çalışır gibi gökadalar savaşını ele alan bir atlas oluşturduk. Bu atlas bize gökadaların nasıl geliştiğini ve büyüdüğünü gösteren ilk adımdır” diyor.

NASA’nın Spitzer Uzay Teleskopu ile kızılötesi gözlem verileri ve yine NASA’nın Gökada Evrimi Tarayıcısı (Galaxy Evolution Explorer-GALEX) ile de morötesi gözlem verileri birleştirildi. Bilim insanları ışığın farklı dalga boylarında aldıkları görüntülerle gökadanın farklı özelliklerini ortaya çıkarırlar.

GALEX sıcak yıldızlardan yayılan morötesi ışımayı; Spitzer ise bu yıldızların ısıttığı sıcak tozdan yayılan ışımayı görür. Her iki araçtan gelen verilerle yıldızların ve yeni oluşan yıldızların bulunduğu bölgelerin ayrıntılarına ulaşılır.

Birbirinden 75 000 ışık yılı uzaklıktaki igi gökadanın etkileşimden ortaya çıkan yapı ortada kendini göstermiş. Soldaki NGC 3448 ve sağdaki UGC 6016 gökadalarıdır. (NASA / JPL-Caltech / L. Lanz (Harvard-Smithsonian CfA))

GALEX ve Spitzer görüntülerinin birleştirildiği bu fotoğrafta, yakın yıldızların parıldadığı arka plandaki iki gökada (NGC 935 ve IC 1801) birbiriyle etkileşim durumunda. (NASA / JPL-Caltech / L. Lanz (Harvard-Smithsonian CfA))

Genel olarak gökada çarpışmaları yıldız oluşumlarını ateşler. Buna karşılık birbirini etkileyen gökadalardan bazıları diğerlerine oranla daha az yeni yıldız üretir. Lanz ve ekibi bunun nedenini anlamak istiyor. Onların bu çalışmalarına bilgisayar benzetimleri yardımcı olabilir.

Lanz: “Kuramcılarla birlikte çalışarak gerçeği ortaya çıkarmak istiyoruz. Bu çalışma gerçek anlamda beş milyar yıl içinde çarpışmaya uğrayacak olan Samanyolu tarafından test edilecek” diyor.

Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.