R Güneytacı yıldızının etrafındaki bölgenin bu görkemli görüntüsü ESO’nun (Avrupa Güney Gözlemevi) Şili’de bulunan La Silla Gözlemevi’ndeki Geniş Alan Görüntüleyicisi (WFI) ile alınan görüntülerle oluşturulmuştur. R Güneytacı yakın bir yıldız oluşum bölgesinin merkezinde yer almakta ve dev bir toz bulutuna gömülü narin mavimsi bir yansıma bulutsusu ile çevrilmektedir. Görüntü gökyüzünün bu etkileyici bölgesinin şaşırtıcı yeni detaylarını gözler önüne sermektedir.
R Güneytacı en yakın ve en dikkat çekici yıldız oluşum bölgelerinden bir tanesinde yer almaktadır. Bu kare Şili’de bulunan La Silla Gözlemevi’ndeki 2.2 metrelik MPG/ESO teleskopu üzerindeki Geniş Alan Görüntüleyicisi (WFI) ile alınmıştır. Görüntü kırmızı, yeşil ve mavi filtrelerle çekilen yirmi ayrı fotoğrafın birleştirilmesi ile oluşturulmuştur.
Bu görüntü gökyüzünde yaklaşık olarak bir dolunay kadarlık bir bölgeyi kapsamaktadır. Bu yaklaşık 420 ışık yılı uzaklıkta bulunan küçük takımyıldız Güneytacı’nda yaklaşık 4 ışık yılına eşit olmaktadır. Bölge görüntünün ortasında yer alan R Güneytacı yıldızından sonra isimlendirilmiştir. Bölgede parlaklığı değişen genç yıldız türlerine ait olan birçok yıldızdan biridir ve halen oluştuğu gaz ve toz bulutlarıyla çevrilidir.
Bu sıcak genç yıldızlar tarafından yayılan şiddetli ışıma kendilerini çevreleyen gazla etkileşmekte ve farklı dalgaboylarında ya yansıtılmakta ya da soğurulmaktadır. Yıldızlar arası ortamın fiziği ile açıklanan bu karmaşık süreçler ve yıldızların özellikleri, bulutsunun ihtişamlı renklerini meydana getirmektedir. Görüntüde görülen açık mavi bulutlar yıdız ışığının küçük toz parçacıklarından yansıması nedeniyledir. R Güneytacı bölgesinde bulunan yıldızlar kütle bakımından Güneş’e benzemekte çevrelerindeki önemli miktarda hidrojeni iyonize edecek kadar kızılötesi ışık yaymamaktadırlar. Bunun anlamı, bulutlar birçok yıldız oluşum bölgesinde görülen kırmızı renk özelliği ışıma yapmamaktadırlar.
Yansıma bulutsusunun gömüldüğü dev toz bulutu burada en ince detayına kadar gösterilmektedir. Tozun ince renkleri ve farklı dokuları görüntüyü bir izlenimci çizimine benzetmektedir.Görüntüde göze çarpan karanlık bir şerit merkezden sol alta doğru uzanmaktadır.Burada yıldızlar tarafından yayılan ve iç kısımlarda oluşan görünür ışık toz tarafından tamamen soğurulmaktadır. Bu nesneler ancak kızılötesi ışığa duyarlı bir kamara ile daha uzun dalgaboylarında gözlem yapılarak tespit edilebilirler.
R Güneytacı’nın kendisi çıplak gözle görülmemektedir, fakat gökyüzünde daha büyük Yay takımyıldızına ve kendi gökamız Samayolu’nun merkezi doğrultusundaki zengin yıldız bulutlarına yakınlığından dolayı karanlık bölgelerde küçücük, taç şekilli takımyıldız kolayca saptanabilmektedir.
Kaynak: ESO-Türkçe
