Samanyolu içinde sıcak bilinen bir gezegenin ömrü çok kısa olabilir. Yıldızına çok yakın dolanan bu gezegeni bağlı olduğu yıldız yavaş yavaş yiyor. Gezegenle ilgili bir haberi Şubat ayında sizlerle paylaşmıştım. Gezegenle ilgili bir gözlemde Hubble Uzay Teleskopu yardımıyla gerçekleştirildi. Çalışmaya göre gezegen 10 milyon yıl içinde yok olabilir.
Yaklaşık 1600 C (2800 F) sıcaklığındaki WASP-12b gezegeni üzerinde yıldızına yakınlığından dolayı bir futbol topunu gerginliğini veren kuvvetler kadar gel-git kuvveti oluşuyor. Üç Jüpiter yarıçapı büyüklüğündeki atmosferinden yıldıza doğru sürekli madde akışı gerçekleşiyor. Gezegen Jüpiter’den % 40 daha büyük.
Madde alışverişleri genellikle birbiri çevresinde dolanan ikili yıldız çiftlerinde görülür. Bir yıldızın gezegeninden madde çalması ilk kez görülmektedir.
Büyük Britanya’daki Open Üniversitesi’nden Carole Haswell: “Biz yıldıza bağlı olarak dolanan gezegenin çevresinde koca bir bulut olduğunu görüyoruz. Böylesi bir yapıya Güneş Sistemi dışında yer alan bir gezegende daha önce rastlamamıştık” diyor.
Daha önce Şubat ayında yapılan bir çalışmayla Peking Üniversitesi Astronomi Bölümü’nden Shu-lin Li, gezegenin yıldızı tarafından kütle çekime uğrayacağı ve bu nedenle gezegenin dış atmosferinin genişleyeceğini öngörmüştü. Bu tahmin şimdi Hubble Teleskopu ile doğrulandı.
WASP-12 sarı cüce yıldız 600 ışık yılı uzaklıktaki Arabacı (Auriga) takımyıldızında bulunmaktadır. Gezegen İngiltere’nin Geniş Alanda Gezegen Taraması (WASP) ile 2008 yılında geçiş yöntemiyle keşfedildi. Sıcak gezegen yıldızı çevresindeki bir turunu 1.1 günde tamamlıyor.
Gezegen yıldızının önünden geçerken, yıldızdan alınan morötesi (UV) ışınımda küçük bir azalma oluşturduğu için fark edildi. UV ile yapılan gözlemler ile yıldızda ve gezegenin atmosferinde alüminyum, kalay, manganez ve diğer öğelerin varlığını gösterdi. Bu öğelerle birlikte sıcak gezegenin atmosferinin genişlediğine ilişkin sağlam kanıtlar elde edildi.
UV tayf ölçümü geçiş sırasında yıldızın ışığının ne kadar azaldığını ortaya koydu. Buradaki ışık eğrisinin derinliği (azalma miktarı) gezegenin yarıçapı hakkında bilgi vermektedir. Hesaplara göre gezegenin ekzosferi (atmosferin son katmanı) 1.4 Jüpiter kütlesinden daha büyük kütleli olacak şekilde uzamaktadır. O kadar ki gezegenin yarıçapı eşik değer olarak bilinen Roche* limitini aşmaktadır. Böylece gezegenin atmosferinden yıldıza doğru bir Geçiş olmaktadır.
* Roche Limiti: Bir gökcisminin kendi yakınında bulunan başka bir gök cismine kütle çekimi etkisi nedeniyle parçalanmadan yaklaşabileceği en kısa uzaklık.
Kaynak: Hubble
