Cassini uzay aracının ilettiği son verilerle, Satürn’ün uydusu Enceladus’un şimdiye kadar üretilmiş en ayrıntılı küresel kırmızıöte görüntüler elde edildi. Bu görüntüleri oluşturmak için kullanılan veriler uydunun kuzey yarıküresinin iç kısmından yüzeye çıkan buza dair güçlü kanıtlar sunuyor.
Cassini’nin Görünür ve Kırmızıöte Haritalama Tayfölçeri (VIMS) Satürn’den, halkalarından ve on büyük buzlu uydusundan yansıyan optik ve kırmızıöte bölgedeki ışığı topladı (Kırmızıöte bölgedeki ışığı insan gözü göremez). VIMS daha sonra ışığı, onu yansıtan malzemelerin yapısı hakkında daha fazla bilgi vermek amacıyla çeşitli dalga boylarına ayırdı.
Cassini’nin Görüntüleme Bilimi Yardımcı Sistemi (Imaging Science Subsystem) tarafından yakalanan görüntülerle birleştirilen VIMS verileri, Enceladus’un küresel tayfsal haritasını elde etmek için kullanıldı.
Cassini araştırmacıları 2005 yılında çıplak göze parlak bir beyaz kartopu gibi oldukça yansıtıcı görünen Enceladus’un buzlu kabuğunun altındaki okyanustan buz taneleri ve buhar püskürttüğünü keşfetti. Yeni tayfsal harita kırmızıöte sinyallerin güney kutbundaki jeolojik aktiviteyi açıkça ortaya çıkardı. Bu bölge “kaplan şeridi” adı verilen yarıkların okyanustan buz ve buharın püskürdüğü yerlerdir.
Ancak aynı kırmızıöte özelliklerin bazıları kuzey yarıkürede de görülmektedir. Bu, bilim insanlarına kuzey bölgesinin sadece taze buzla kaplı olduğunu değil, aynı türden jeolojik aktivitenin –yüzeyin yeniden şekillenmesi- her iki yarıkürede de olduğunu söylüyor. Kuzeydeki yenilenen yüzey oluşumu, ya buzlu jetlerden ya da yüzey altı okyanustan yüzeye, kabuktaki kırılmalar yoluyla buzun aşamalı hareketinden kaynaklanıyor olabilir.
Fransa’daki Nantes Üniversitesinden Gabriel Tobie: “Kırmızıöte verileri bize güney kutbundaki yüzeyin genç olduğunu gösteriyor ki bu sürpriz değil çünkü o bölgeden püsküren buzlu maddeler olduğunu biliyoruz” diyor.
“Şimdi, bu kırmızıöte gözler yardımıyla zamanda geri gidebilir ve kuzey yarıküredeki büyük bölgenin de genç göründüğünü ve muhtemelen zaman çizelgesinde uzun zaman önce o kadar aktif olmadığını söyleyebiliriz.”
NASA’nın Jet İticileri Laboratuvarından yönetilen Cassini aracı, yakıt besleme ünitelerini tüketmeden önce Satürn’ü 13 yıldan fazla süre yörüngede kalarak gözlemlerini gerçekleştirdi. Görevleri arasında Enceladus gözlemleri de bulunan araç Eylül 2017’de gaz devinin atmosferine çarptırıldı.
