Dönme eksenine yönelik yapılan çalışma iki gezegenin iklim ve mevsimsel anlamda çok kararlı olduğunu gösteriyor.
500 ışık yılı uzaklıktaki gezegen Dünya’ya çok benziyor. Yıldızının yaşam alanı içerisinde olan Kepler-186-f keşfedilen Dünya büyüklüğündeki ilk gezegendir. Bu bilgi gezegende sıvı suyun olabileceği anlamına gelir.
Georgia Teknoloji Enstitüsünde gerçekleştirilen bir çalışma ile gezegenin dönme ekseni dinamiklerini belirlemek için çeşitli simülasyonlar kullanıldı. Bu dinamikler gezegenin dönme ekseninin ne kadar eğimli olduğunu ve zamanla ne kadar değiştiğini belirler. Dönme ekseni güneş ışığının yüzeye nasıl çarptığından sorumlu olduğundan mevsim ve iklimler için önemlidir.
Araştırmacılar Kepler-186f’nin dönme ekseninin Dünya’da olduğu gibi kararlı olduğunu, yani gezegendeki mevsim ve iklimlerin değişken olmadığını gösterir. Ekip aynı bilginin 1200 ışık yılı uzaklıktaki Kepler-62f için de geçerli olduğunu düşünüyor.
İklim için dönme ekseninin eğimi neden önemlidir? Dönme eksenindeki büyük değişkenlik Mars gibi sulak bir gezegenin çöle dönmesinin en önemli etkenlerinden biri olabilir.
Çalışma ekibinden yardımcı doçent Gongjie Li’nin yüksek lisans öğrencisi Yutong Shan: “Mars, Güneş Sisteminde yaşam alanı içinde yer alıyor. Ancak eksen eğimi çok kararsız, sıfır ile 60 derece arasında değişiyor. Bu da muhtemelen Mars’ın atmosferinin bozulmasına ve yüzeydeki suyun buharlaşmasına katkı sağladı” diyor.
Dünya’nın eksen eğimi ise 22,1 ile 24,5 derece arasında değişmektedir. Bu değişim ise 10 bin yıl sürmektedir.
Bir gezegen yıldızı çevresinde dolanırken sistemdeki diğer gezegenlerle kütle çekimsel etkileşimler içine girerek salınım yapabilir.
Mars ve Dünya, Merkür ve Venüs birbirlerine benzer kuvvetler uygular. Bunun sonucunda da dönme ekseni eğiminde değişimlere neden olabilir. Bu etki Dünya’da Ay gibi büyük uydunun etkisi nedeniyle yumuşar. Ancak Mars’ın böylesi büyük bir uydusu yoktur. Li: “Her iki ötegezegenin komşu gezegenlerle zayıf bir etkileşim içinde olduğunu yani Mars ve Dünya’dan çok farklı olduklarını biliyoruz. Henüz uydularının olup olmadığını bilmiyoruz. Hesaplarımız uyduları olmasa bile Kepler-186f ile 62f’nin dönme eksenlerinin on milyonlarca yıl sabit kalacağını gösteriyor” diyor.
Kepler-186f’nin çapı Dünya’nınkinden %10 daha küçüktür. Kütlesi, bileşimi ve yoğunluğu bilinmiyor. Yıldızı çevresinde 130 günde bir dolanır. Gezegenden yıldızın, Dünya’da Güneş batarken ki kadar parlak göründüğü tahmin ediliyor. Kepler-186f beş yıldızlı bir sistemin parçası olarak Kuğu takımyıldızı yönündedir.
Kepler-62f, 2014’de 186f keşfedilene kadar büyüklük açısından Dünya’ya en yakın gezegendi. 62f gezegenimizden %40 daha büyük olup muhtemelen kara ve okyanusa sahiptir.
Li: “Çalışmamız ötegezegenlerin iklim kararlığını araştırma ve potansiyel yaşanabilir yakın dünyaların anlaşılmasına katkı sağlamaktadır” diyor.
“Her şeye rağmen düzensiz mevsimlerin olması yaşamın oluşmasına engel olduğunu düşünmüyoruz. Yeryüzünde bile yaşam oldukça çeşitlidir, olağanüstü şartlarda bile inanılmaz yaşam biçimleri olduğunu biliyoruz. Yine de ise iklimi kararlı olan bir gezegenden başlamak daha kolay olacaktır” diyor Shan.
