Bir grup gökbilimci diğer yıldızların çevresindeki olası dünya benzeri gezegenleri saklayan toz bulutlarını tespit edebilmek için yeni bir yöntem geliştirdi.
Mevcut yöntemler parlaklık arar ve şans eseri daha az parlak diskleri görür. Gökbilimciler Güneş Sistemi dışındaki Dünya benzeri gezegenlerin keşfindeki zorluğu aşmaya çalışıyor.
Arizona Üniversitesi’ndeki gökbilimcilerin başını çektiği uluslararası ekip yüzeyinde sıvı su olan uygun şartlardaki gezegenleri keşfetmek için yeni bir yöntem önerdi.
Yakın yıldızların çevresinde dolanan karasal gezegenler genellikle sistemi ve gezegenleri saran geniş toz bulutları içindedirler. Bu bulut çoğunlukla asteroit ya da kuyrukluyıldızların çarpışması sonucunda parlar.
Çalışma ekibinden Denis Defrère: “Şu anki teknoloji sadece Güneş Sistemi’nden birkaç bin kat daha parlak olan bulutları algılar” diyor.
Bu parlak bulutları görmek kolaydır ancak bulutlar arasında saklanan gezegenlerin keşfini de zorlaştırır. “Biz parlak bulutlardan daha çok sönük bulutlara bakarak gezegenleri görebileceğimizi öne sürüyoruz.”
Arizona Üniversitesi Steward Gözlemevi’nden profesör Phil Hinz: “Bir yıldız çevresinde toz diski varsa bu kayalık bir enkazın göstergesi olup orada dünya büyüklüğünde gezegen olma olasılığını da arttırır” diyor.
“Önceki gözlemler bu gezegenlerin çok sayıda olduğunu gösteriyor. Sadece bu görevi üstlenmiş bir teleskopla, gökyüzünün belirli bir alanına bakma şansınız olsaydı, çok sayıda gezegen bulabilirsiniz.”
Hizn ve Defrère Güneş Sistemi’nden birkaç bin kat daha parlak yerlerde değil 10 kat daha sönük bulutlar üzerinde keşif yapabilecek bir araç üzerinde çalıyorlar.
“Bu görüntü sisin arkasındaki deniz fenerinin önünden geçen bir ateş böceğinin görülmesi demektir” diyor Defrère.
“Sıvı su barındırabilecek Dünya benzeri gezegenleri bulabilmek için gelecekte uzaya gönderilecek teleskoplarla daha ayrıntılı gözlem yapabileceğiz. Amacımız toz diskleri arasında gizlenen bulunması zor olan gezegenleri keşfedebilmek.”
Sönük bulutlar yıldızlarına göre 10.000 kat daha az parlak olabilir. Bu da yıldızın parlaklığı altında keşif yapmayı zorlaştırır.
Hinz’e göre hedef Dünya benzeri kayalık gezegenlerin doğrudan resmini alarak yüzey yapısı ve sıcaklığı gibi özellikleriyle suyun varlığını alınan ışığın tayfıyla görebilmek.
“Bunu yapabilmek ancak bu şartlarda görüntü alabilen uzay teleskopu ile mümkündür. Hedefimiz toz bulutu içinde saklanan gezegenden gelen ışığı ayırt ederek gereken altyapı çalışmasını yapmaktır.”
“Yıldızdan gelen ışığı kapatırsanız toz bulutundan gelen ışığı görebilirsiniz. Yıldız ve toz bulutundan ışığı ayırt edebilmek için gelen kızılötesi ışığın 10.000 kat daha az olduğu durumu çalışmalıyız.”
Ekip 25 ışık yılı uzaklıktaki Fomalhaut yıldızı çevresindeki toz bulutunu tespit etmek için Hawai’deki Keck Gözlemevinin iki büyük teleskopundan yararlandı.
Fransa Gronable’deki Planétologie et d’Astrophysique Enstitüsü’nden Jérémy Lebreton: “Avrupa Güney Gözlemevi’nin Çok Büyük Teleskopu’nun interferometresi gözlemleri Fomalhaut yıldızına yakın bir yerde parlak toz bulutu olduğunu gösterdi” diyor.
“Keck İnterferometresini kullanarak Güneş’e yakın yıldızlardan Fomalhaut çevresinde bizim Asteroit Kuşağı’na benzer az parlak ve büyük bir bulut olduğunu gördük. Bu kuşak bölgede yer alması muhtemel gezegenlerle etkileşim halinde olabilir.”
