Cassini, Satürn ve uydularını izlemeye devam ediyor. Bize de yeni fotoğrafları yayınlamak kalıyor. Satürn Güneş Sistemi’nin en büyük 2. ve Güneş’e uzaklığına göre 6. sıradaki dev gaz gezegendir. Halkalarıyla küçük bir teleskoptan bakanları bile hayranlık içinde bırakan bir güzelliğe sahiptir. Galileo günümüzden 400 yıl önce Satürn’e yaptığı küçücük teleskobuyla bakmış ve halkalarını “kulak” olarak yorumlamıştı. Elindeki teleskoptan daha fazlasını görmesine imkan yoktu tabi. Günümüzde bizler Galileo’den daha şanslıyız. Elimizde bakabileceğimiz bir teleskop veya iyi bir dürbün yoksa bile Satürn’ün dev teleskoplarla, Hubble ile ve Cassini ile çekilmiş fotoğraflarını istediğimiz an ulaşabiliyoruz.
Satürn, Güneş’ten yaklaşık 1,4 milyon kım uzaklıkta dolanıyor. Yörünge dolanımı ise 29,4 yıl. Dünyamıza ortalama uzaklığı ise yaklaşık 1,2 milyon km (8 AB). Satürn’ün ekvator çapı Dünya çapının 9,44 katı kadar. Satürn’ün içine 690 Dünya sığabiliyor. Satürn’ün bir diğer özelliği ise yoğunluğunun sudan az olması (Suyun yoğunluğunun %69 kadar). Yani Satürn’ü suyun üstüne bırakırsanız batmayacaktır. O nedenle “suda batmayan gezegen” olarak bilinir.
Cassini-Huygens, NASA, ESA ve İtalyan Uzay Ajansı’nın birlikte gerçekleştirdiği bir projedir. Uydu Satürn’e ulaştığında beraberinde getirdiği Huygens adlı deneysel aracı Titan’ın atmosferiyle bilgi almak için bırakmış ve Titan hakkında detaylı bilgi edinmemizi sağlamıştı.
Aşağıdaki fotoğraflar Satürn ekinoksundan hemen önce çekildiği için önemli. Satürn 15 yılda bir ekinoksa giriyor. Ekinoks güneş ışınlarının gezegenin ekvatoruna dik vurması nedeniyle gece-gündüz eşitliğinin oluşması anlamına gelir.
Sıra fotoğraflarda…
Bu fotoğrafta Cassini Titan’ın atmosferindeki bulutları görüntüledi. Uyduya 251 bin km kadar yaklaşan araç, bulutların yanında karanlık Titan toprağını da görüntüledi. Fotoğraf ölçeği piksel başına 1 km’dir. Fotoğraf Cassini’nin dar açılı kamerasıyla 9 Temmuz 2009’da kızılötesi dalga boyu filtresi hassasiyetiyle çekildi.
Bu fotoğrafta Dione, Tethys, Pandora ve Enceladus uyduları halkalarla birlikte görülüyor. Dione fotoğrafın sol kısmında F halkasına (en dıştaki) gölgesi düşerek görülen ve çapı 1120 km olan bir uydudur. Enceladus ise son zamanlarda adını buzlu yüzeyinin altında sıvı okyanus olabileceği tartışmalarıyla duyduğumuz ve çapı 600 km olan diğer uydusu. Uydu fotoğraf üst kısmında nokta gibi görülüyor. Tethys ise 1062 km çapında olup fotoğrafın sağ kısmında kendini gösteriyor. Pandora küçük uydusu ise fotoğrafın merkezinin soluna doğru F halkasının hemen üzerinde sönük bir nokta gibi duruyor. Bu uydunun çapı 81 km’dir.
Fotoğraf 5 Ağustos 2009 tarihinde, Cassini Satürn’den 2,2 milyon km uzaklıktayken alındı. Ölçek ise piksel başına 125 km’dir.
Krateriyle görülen bu uydunun adı Janus. 178 km çapındaki bozuk küre görünümüyle Janus’un bu fotoğrafını Cassini, uydudan 98 bin km uzaktayken dar açılı kamerasıyla görünür ışık dalga boyuyla almış. Fazla söze gerek yok sanırım.
Satürn halkalarına düşen Epimetheus’un gölgesinin fotoğrafı. 113 km çapındaki uydunun ancak B halkasına düşen gölgesi görülebiliyor.
Fotoğrafın sağ altındaki parlaklık kameranın lensinden oluşan bir yansımadır. 11 Temmuz 2009’da piksel başına 25 km düşen ölçeğiyle alınmış fotoğrafta Cassini Satürn’den 470 bin km uzaklıktaydı.
Tethys ve uydunun kuzey yarıküresindeki Odysseus Krateri. Krater, 1062 km’lik çapıyla Tethys’in neredeyse yarısı kadar: 450 km çapında.
Piksel başına 3 km ölçeğe sahip olan fotoğraf 11 Temmuz 2009’da Cassini’nin dar açılı kamerasıyla görünür ışıkta alınmış. Bu sırada araç uyduya 577 bin km uzaklıktaydı.
Satürn’ün halkasında görülen dalgalanmalar topu topu 8 km’lik çapıyla küçük Daphnis tarafından yaratılmış. Araya bir de Güneş ışınlarıyla oluşan aydınlanmalar ve gölgeler girince böyle ilginç bir görüntü oluşmuş. Fotoğraf 11 Temmuz 2009’da dar açılı kamerayla görünür ışık dalga boyuyla alındı. Bu sırada araç uydudan 496 bin km uzaklıktaydı. Fotoğraf ölçeği piksel başına 3 km’dir.
Yazıya Titan ile başladık, o zaman Titan ile bitirelim.
5150 km çapındaki Titan’ın atmosferi ve çevresinde oluşan sis halesi. Titan’ın bu fotoğrafı Satürn’e bakmayan diğer yüzüne ait. Bu nedenle uydunun yalnız üst kısmı aydınlık görülüyor. Piksel başına 8 km’lik ölçeğe sahip olan fotoğraf 5 Temmuz 2009’da Cassini’nin dar açılı kamerasıyla ışığın morötesi dalga boyunda alındı. Cassini bu sırada Titan’a 1,3 milyon km uzaklıktaydı.
Daha fazla Satürn ve uydularının fotoğrafları için: Cassini gözüyle Satürn
