Evrenin bir kuralı, her bitişin yeni bir başlangıcın müjdecisi olduğunu söyler. Büyük bir yıldız muhteşem bir gösteriyle süpernova haline gelip patladığında çevresine muazzam miktarda madde ve enerji yayar. Geriye kalan merkezi bölge bu atığı binlerce yıl besler.
Herschel ve Hubble verileriyle oluşturulmuş Yengeç Bulutsusu’nun yüksek çözünürlükteki görüntüsü için görsele tıklayınız ( ESA/Herschel/PACS/MESS Key Programme Supernova Remnant Team; NASA, ESA and Allison Loll/Jeff Hester (Arizona State University)).
Bu süpernova kalıntılarının önde gelenlerinden biri de Yengeç Bulutsusu (Crab Nebula)’dur. Süpernova patlamasıyla gaz ve tozdan oluşmuş devasa ipliksi oluşum, 1054 yılında Çinli gökbilimciler tarafından görüldü. İpliksi yapının merkezinde ise kendisini oluşturan yıldızın çekirdeği olan bir nötron yıldızı -ya da atarca- kaldı.
Bu görüntü ise NASA/ESA Hubble Uzay Teleskopu’nun optik ve ESA’nın Herschel Uzay Gözlemevi’nin kızılötesi verilerinin birleştirilmesiyle oluşturuldu.
Herschel verilerine ait olan kırmızımsı renk bulutsunun her yanına dağılan parıltıyı, Hubble verilerini gösteren mavi renk ise bulutsu içindeki oksijen ve sülfür gazı izlerini ortaya koyuyor.
Herschel ile bulutsuyu çalışan gökbilimcilere göre Yengeç’te beklenenden daha fazla miktarda -Güneş’in kütlesinin çeyreği kadar- toz bulunuyor.
Bu yeni gözlemler ayrıca bulutsuda, evrende varlığına ilk kez rastlanan ve bir soygaz olan argonun varlığını da ortaya koydu.
Argon süpernova patlamaları sırasındaki nükleer tepkimelerde oluşan bir gaz olup ilk kez Yengeç Bulutsusu’nda görüldü. Ancak argonun patlamanın ardından hızla genişleyen ve dost olamayacak kadar sıcak gazı oluşturan diğer elementlerle birlikte uzaya yayılıyor olması da şaşırtıcıdır.
Hubble Uzay Teleskopu üzerinde en çok çalışılan süpernova kalıntısı Yengeç Bulutsusu’nun kalıntılarını ortaya çıkardı. Bulutsunun kalbinde gizlice yaşamını sürdüren ölü yıldızın çekirdeği bulutsuya hayat veriyor. Büyük bir yıldızın süpernova patlaması sonucu oluşan Yengeç Bulutsusu (Crab Nebula), 6500 ışık yılı uzakta olup Boğa takımyıldızındadır. Bu patlama ile yıldızın dış katmanları uzaya…
Gökbilimciler elektromanyetik tayfın hemen hemen tamamından veri alan teleskoplarla Yengeç bulutsusunun yeni ve ayrıntılı görüntüsünü elde etti. Çok Büyük Dizi (VLA) ile radyo, Chandra X-ışını gözlemevi X-ışını, ESA’nın XMM-Newton gözlemevi ile morötesi, Hubble teleskopu ile görünür ve Spitzer teleskopuyla da kızılötesi veriler birleştirildi. 1054 yılında Çinlilerin gözlediği süpernova patlaması sonucu…
Uzun zaman önce süpernova olarak patlayan bir yıldızın ortaya çıkardığı ürkütücü manzaraya bakıyorsunuz. Yengeç bulutsusu adı verilen yapı Hubble teleskopu ile görüntülendi. Cismin hareketsiz görünmesi sizi aldatması: bölge hâlâ hareketlidir. Bulutsunun merkezindeki yıldız ritmik hareketlerle bulutu beslemektedir. Yıldızın çekirdeği patlama sonucunda kalan tek parçasıdır. Nötron yıldızı olarak sınıflandırılmış cisim Güneş…
Türkçe Gökbilim kaynakları arasında en değerli bilgi sayfaları arasında saydığım “Bulutsu.org” 6 yaşına girdi. Zaman zaman kullandığım ve şimdilik benzerini bulamadığım “Sözlük”, gündelik gökbilim haber ve yazılarına kolaylıkla ulaşabildiğim “Güncel” dışında, “Evren Haritası”, “Gezegen Avı” ile çok önemli bir kaynak niteliğinde. Mutlu yıllar Bulutsu ekibi….
Hubble Uzay Teleskopu ile alınan bu görüntüde Deniz Kulağı Bulutsusu’nun kalbi görülmektedir. Parlak toz ve gaz bulutunu sürekli ışınım bombardımanına tutan yeni yıldızlar bulutun ardında kendini saklamaktadır. M8 olarak da bilinen nesne 4-5 bin ışık yılı uzaklıktaki Yay Takımyıldızında bulunuyor.
Hubble Uzay Teleskopu birbiriyle etkileşim halindeki Arp 142 çift gökadasını görüntüledi. İki gökada birbirine çok yakın olduğundan aralarındaki cisim değişimlerine neden olacak muhteşem etkileşim başlamış görünüyor. Bazı durumlarda gökadalar çarpışma süreci sonucunda birleşebilir ama bunlar birbirini yırtarak geçiyorlar. Görüntünün merkezindeki…
Yılın finalini Ulusal Optik Astronomi Gözlemevi (NOAO) ve WIYN’ın ortaklaşa elde ettiği geniş alanlı Kuğu görüntüsüyle yapıyoruz. Cisim gökyüzünde üç derecelik -yaklaşık 45 Dolunay- alanı kaplamaktadır. Bulutsu, Kuğu takımyıldızı yönünde ve 1500 ışık yılı uzağımızda yer almaktadır
Satürn çevresinde dolanan Cassini uzay aracı, Satürn halkalarının üzerinden soluk mavi renkteki gaz gezegen Uranüs’ü görüntüledi. Uzay aracı Güneş’ten uzaklığına göre yedinci sırada bulunan gezegeni 11 Nisan 2014’te görüntülerken aynı zamanda Satürn halkasının güzelliğini de ortaya çıkardı. Uranüs ve Neptün,…
NASA’nın Hubble Uzay Teleskopu verilerini kullanan gökbilimciler, ilk kez eski bir küresel yıldız kümesindeki yıldızların aynı yaşta olmadığını, iki ayrı yaş grubunda olduklarını ve kendilerine özgü yörüngelere sahip olduğunu belirledi. Çalışmaya konu olan küresel küme 47 Tucanae’deki iki ayrı grup…
Türkçe Gökbilim kaynakları arasında en değerli bilgi sayfaları arasında saydığım “Bulutsu.org” 6 yaşına girdi. Zaman zaman kullandığım ve şimdilik benzerini bulamadığım “Sözlük”, gündelik gökbilim haber ve yazılarına kolaylıkla ulaşabildiğim “Güncel” dışında, “Evren Haritası”, “Gezegen Avı” ile çok önemli bir kaynak niteliğinde. Mutlu yıllar Bulutsu ekibi….
Hubble Uzay Teleskopu ile alınan bu görüntüde Deniz Kulağı Bulutsusu’nun kalbi görülmektedir. Parlak toz ve gaz bulutunu sürekli ışınım bombardımanına tutan yeni yıldızlar bulutun ardında kendini saklamaktadır. M8 olarak da bilinen nesne 4-5 bin ışık yılı uzaklıktaki Yay Takımyıldızında bulunuyor.
Hubble Uzay Teleskopu birbiriyle etkileşim halindeki Arp 142 çift gökadasını görüntüledi. İki gökada birbirine çok yakın olduğundan aralarındaki cisim değişimlerine neden olacak muhteşem etkileşim başlamış görünüyor. Bazı durumlarda gökadalar çarpışma süreci sonucunda birleşebilir ama bunlar birbirini yırtarak geçiyorlar. Görüntünün merkezindeki…
Yılın finalini Ulusal Optik Astronomi Gözlemevi (NOAO) ve WIYN’ın ortaklaşa elde ettiği geniş alanlı Kuğu görüntüsüyle yapıyoruz. Cisim gökyüzünde üç derecelik -yaklaşık 45 Dolunay- alanı kaplamaktadır. Bulutsu, Kuğu takımyıldızı yönünde ve 1500 ışık yılı uzağımızda yer almaktadır
Satürn çevresinde dolanan Cassini uzay aracı, Satürn halkalarının üzerinden soluk mavi renkteki gaz gezegen Uranüs’ü görüntüledi. Uzay aracı Güneş’ten uzaklığına göre yedinci sırada bulunan gezegeni 11 Nisan 2014’te görüntülerken aynı zamanda Satürn halkasının güzelliğini de ortaya çıkardı. Uranüs ve Neptün,…
NASA’nın Hubble Uzay Teleskopu verilerini kullanan gökbilimciler, ilk kez eski bir küresel yıldız kümesindeki yıldızların aynı yaşta olmadığını, iki ayrı yaş grubunda olduklarını ve kendilerine özgü yörüngelere sahip olduğunu belirledi. Çalışmaya konu olan küresel küme 47 Tucanae’deki iki ayrı grup…
Türkçe Gökbilim kaynakları arasında en değerli bilgi sayfaları arasında saydığım “Bulutsu.org” 6 yaşına girdi. Zaman zaman kullandığım ve şimdilik benzerini bulamadığım “Sözlük”, gündelik gökbilim haber ve yazılarına kolaylıkla ulaşabildiğim “Güncel” dışında, “Evren Haritası”, “Gezegen Avı” ile çok önemli bir kaynak niteliğinde. Mutlu yıllar Bulutsu ekibi….
Hubble Uzay Teleskopu ile alınan bu görüntüde Deniz Kulağı Bulutsusu’nun kalbi görülmektedir. Parlak toz ve gaz bulutunu sürekli ışınım bombardımanına tutan yeni yıldızlar bulutun ardında kendini saklamaktadır. M8 olarak da bilinen nesne 4-5 bin ışık yılı uzaklıktaki Yay Takımyıldızında bulunuyor.
