Hubble şimdiye kadar elde ettiği en iyi görüntülerden birini, büyük gökada kümesi Abell 1689’un fotoğrafını iletti. Üstelik görüntüde kütle çekimsel mercek etkisi de net bir şekilde görülüyor. Bu küme daha arka plandaki uzak cisimleri keşfetmek için doğal bir kozmik mercek etkisi göstererek gökbilimcilere inanılmaz ölçüde yardımcı olur. Bunun yanısıra Abell 1689 oldukça yoğun küresel kümedir.
Hubble 2002 yılında bu kümeyi gözlemişti. Bu yeni ve daha ayrıntılı görüntü ise 34 saattin üzerinde pozlama süresiyle ve Hubble’ın Gelişmiş Kamerası (ACS) ile görünür ve kızılötesi verilerin birleştirilmesiyle elde edildi.
Bu daha ayrıntılı gözlem Abell 1689 küresel kümesini net bir şekilde gösterdi [1]. Samanyolu içinde bu eski yıldız kümelerinden 150 dolayında olsa da Abell 1689’da 10.000 küresel küme sayılıyor. Gökbilimciler bu bilgi ışığında bu gökada kümesinde yaklaşık 160.000 küresel küme olduğunu tahmin ediyor.
Bu kozmik büyüteç yardımıyla evrenin sırları ilk kez çözülmeye başlanmadı. Daha önce gökbilimciler 2010 yılında Abell 1689’un bileşimi ile karanlık madde ve karanlık enerji gibi zor olayları araştırdı (Karanlık Maddenin Haritası Oluşturuluyor, Büyük Sırrın Çözümüne Doğru). Hubble mercek etkisiyle 2008 yılında bilinen erken evrenin en genç ve en parlak gökadalardan biri olan A1689-ZD1 gökadasını tanımlamıştı (heic0805). Bu görüntüde parlayan altın renkli kümeler, parlak yıldızlarını saçmış şekilde sarmal gökadaları oluşturur. Gökadaları oluşturan malzeme ise gökadaları çevreleyen uzaya damlalar şekilde saçılmış izlenimini verir. Ayrıca bulanık görünen gökada kümesini çevreleyen elektrik arkı gibi mavi çizgilerde başka birşeyi gösterir [2].
Bu çizgiler kütle çekimsel merceğin kanıtına işaret eder. Abell 1689 gibi büyük bir kümenin arkasından gelen ışığın ne kadar uzun bir yoldan dolandığını ve uzayda ışığın nasıl yolculuk ettiğini gösterir. Bu çizgilerin arkasındaki uzak gökadaların şekli çarpık görülmektedir.
Abell 1689 gibi diğer gökada kümeleri de Hubble ile gözlenecektir. Frontier Alanlar programı ile uzak evrendeki cisimler kütle çekimsel yöntemle görülebilecek.
Notlar
[1] Küresel kümeler evrendeki yüzbinlerce eski yıldızların bir kısmını bulundurur.
[2] Bu çizgiler gökadaların yeni ve çok sıcak yıldız oluşturdukları için mavi renktedir. Sıcak ve genç yıldızların emisyonu mavi renge neden olur.
