Cassini Uzay Aracının 21 Kasım 2009’da Satürn uydusu Enceladus’un 2000-3000 km yakınına yaptığı uçuş sırasında bir fışkırma tespit etti. Uydunun güney kutbunun yakınından geçen araç bu bölgedeki çatlaklardan diğer kısımlara göre daha sıcak fışkırmalar olduğunu buldu.
Satürn Sistemi’nde 2004’ten bu yana görev yapan Cassini-Huygens Uzay Aracının yardımıyla birçok bilinmeyen de ortaya çıktı. Araç sistem üzerindeki görevine devam ediyor. İşte Cassini keşiflerinin en önemlileri.
NASA’nın WISE aracı kızılötesi ile uzayı gözlemlerken ilk kuyrukluyıldızını keşfetti. P-2010 B2 olarak kodlanan nesnenin 2 km’lik bir çapı olduğu ve Dünya’dan 175 milyon km uzaklıkta olduğu belirlendi. Araç, geçtiğimiz günlerde ilk asteroitini keşfetmişti.
NASA, uzaklardaki cüce gezegen Plüton’un yeni görüntülerini yayınladı. Hubble Uzay Teleskobuyla alınan görüntülerde Plüton, koyu pekmez rengiyle görülüyor. Cüce gezegendeki alacalı bulacalı renk ve parlaklık değişimleri, mevsime bağlı olarak düzenli olarak değişiyor.
Hubble Uzay Teleskobu ile X şeklini andıran sıra dışı bir enkaz yapısı keşfedildi. Nesnenin iki asteroidin kafa kafaya çarpışması sonucunda oluştuğu düşünülüyor. Böylece asteroidlerin çarpıştığına ilişkin ilk kanıt da elde edilmiş oldu.
Güneş Sistemi’ndeki bilinmeyen yüzlerce asteroidi ortaya çıkarması beklenen NASA’nın Geniş Alan Kızılötesi Algılama ve Keşfetme aracı olan WISE ile ilk yakın nesne keşfedildi.
12 Ocak tarihinde Dünya’nın yakınlarından geçen bir asteroid, 2010 AB78 keşfedildi.
Cassini’den yeni Satürn ve uydu görüntüleri birikti. Bana da bunları paylaşmak kaldı. İşte onlardan biri yanda:
Halkadaki gölge. Satürn’ün halkaları üzerindeki gölge 113 km’lik Epimetheus uydusuna ait. Uydu görüntünün altında kum tanesi kadar küçük görünüyor. Görüntü kırmızı, yeşil ve mavi filtreler ile elde edilen görüntülerin birleştirilmesiyle elde edilmiştir. Cassini bu sırada gezegene 725 000 km uzaklıktaydı. Görüntü ölçeği piksel başına 40 km’dir.
Satürn’ün Enceladus uydusu uzunca bir süredir Cassini tarafından gözleniyor. Nedeni ise bu uydudan uzaya fışkıran buz parçaları. Uydunun iç kısmından yüzeye düzenli olarak yükselen buza yönelik bir çalışma yapıldı.
Cassini aracı, Enceladus’un yüzeyinden tam buz fışkırması gerçekleşirken geçiş yapıyordu ve bu ilginç olayı görüntülemeyi başardı. O günden bu yana bu ilginç uydu sürekli gözlem altında bulunuyor.
Ama uydunun güneyi gökbilimcilerin son zamanlarda daha fazla ilgisini çekmeyi başardı.
Uzun zamandır Satürn Sistemine yönelik yeni gelen görüntülere yer vermemiştim. Gerçi Encaladus ve Titan’a ilişkin haberlerde bu uyduların görüntüleri yer almıştı. Ama sırf görüntü içerikli bir yazı yazmayalı uzun zaman olmuş. 2009’un bu son günlerini Satürn ile süsleyeyim istedim. Satürn’ün çevresinde dolanıp hem Satürn hem de uydularını gözetlemeye devam eden Cassini uydusundan çok hoş görüntüler geldi. Bu görüntülerden özellikle Satürn’ün önünden geçiş yapan uyduların görüntülerini seçtim. Siz de göreceksiniz ki gerçekten etkileyici fotoğraflar.
Titan Dünya’ya benzeyen birçok özelliğiyle gökbilimcilerin ilgi odağı haline gelmiştir. Güneş ışığının Titan’ı sıyırdığı görüntüyü çeken Cassini uydusu, ışıktaki parıltıyı analiz inceleyerek Titan’da sıvı madde olduğunu bildirdi. Görüntü 8 Temmuz 2009 tarihinde alındı. Cassini bu sırada Titan’a 200 bin km kadar uzaklıktaydı.
Satürn’ün en büyük uydusu olan Titan’ın kuzey yarım küresinde güney yarım küreye daha fazla göl oluşumları olduğuyla ilgili haberi daha önce yayınlamıştık. Uydunun kuzeyinde şu an kış yaşanıyor.
