Modern kozmolojinin yeni ama önemli problemlerinden biri de karanlık enerjidir. 1998 yılında keşfedilişinden bu yana karanlık enerjiyi anlamak için birçok çalışma yapılmıştır. Bu çalışma ise tamamen farklı bir şekilde yapıldı. Yıldız, gezegen ve toz bulutlarında yer alan normal madde evrenin kütle-enerji içeriğinin çok küçük bir kısmını oluşturur.
Bir yanardağın patlama anını andıran bu görüntü aslında Çok Büyük Teleskop Dizisi (VLA) ve Chandra X-Işını Teleskopu tarafından alınan büyük gökada M87’ye ait. 50 milyon ışık yılı uzaklığıyla dünyaya görece yakın gökadalardan olan M87, binlerce gökadanın yer aldığı Başak kümesinin merkezinde yer alır.
Çevresinde bilinmedik bir nedenle oluşan iplikçileriyle NGC 4696 farklı görüntü veren bir gökadadır. Gökadanın çevresini saran bu iplikçiklerin ne olduğu ise koca bir soru işareti. Acaba bunların oluşumunda büyük bir karadeliğin etkisi var mı? Gökadanın 30 000 ışık yılı uzağına kadar uzanan bir toz diskiyle çevrilidir.
Hubble Uzay Teleskobu kuzey takımyıldızlarından 320 milyon ışık yılı uzaklıktaki Berenis’in Saçı’nı oluşturan gökadalar kümesini görüntüledi.
NGC 4911 gökadası merkezi yakınında gaz ve toz yapılarıyla kaplıdır. Bunlar yeni doğmuş yıldızları barındırırlar ve varlıklarını pembemsi görünen hidrojen bulutlarına borçludurlar.
Gökadalar gençlik iksirini bulmuş olmalı…Gökbilimciler yaşlı ve büyük gökadaları saran ikinci bir kuşak varmış gibi görünen sıra dışı morötesi ışınımın varlığını tespit ettiler. Bu yapılar bir şekilde Samanyolu benzeri sarmal gökadaların da tepesini oluşturmuş ve yeni yıldızları oluşturmak için gökadaya gelen gazla kendilerine gereken gücü sağlamışlar.
Üç arkadaş yıldız oynarken biri aniden kayboldu. Yüz milyon yıl önce bir üçlü yıldız sistemi hayatlarını değiştiren böylesi olay yaşadılar. Üçlüden biri Samanyolu’nun merkezindeki karadeliğin çekimine yakalanırken diğer ikisi ise merkezden dışarı doğru fırladı. Merkezden dışarı fırlayan bu iki yıldız daha sonra ise birleşerek mavi bir yıldız oldular.
Bilim insanları uzaklarda yer alan bir gökadanın merkezindeki karadeliğin sarsılarak dönme yönünü değiştirdiğini buldular. Bir yandan çevresindeki gazı kendine çeken dev karadelik diğer yandan jet fışkırmaları yayınlıyor. Karadeliğin dönme yönü değiştiren etkinin ise başka bir gökadayla olan çarpışma olduğu düşünülüyor.
NASA’nın Gökada Gelişim Tarayıcısı (Galaxy Evolution Explorer-GALEX) yeni yıldızların oluşturduğu çivi başı görüntüsüyle bir gökadanın kuyruğunu yakaladı. Komşu Başak Kümesi’nde yer alan IC 3418 kuyruklu gökadası yıldızların oluşumuyla ilgili yeni fikirler vermektedir. Gökada 54 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunuyor.
Gökbilimciler 11 000 000 000 (11 milyar) ışık yılı uzaklıktaki erken evrenin bazı gökadalarını görüntülemeyi başardılar. Bu ilginç gelişme Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Herschel Uzay Gözlemevi’nde bulunan Herschel Tayfsal ve Fotometrik Görüntüleme Alıcı aletinin yardımıyla gerçekleşti.
Bol yıldızlı (starburst) sarmal gökada NGC-1313’ün kollarındaki gaz bulutlarından yayılan ışıma İkizler (Gemini)Gözlemevi ile görüntülendi. Bu rengarenk görünen bulutlar aslında yeni yıldızları doğuran bir fabrikadır. Renk yelpazesinin nedeni ise gaz bulutunun arkasındaki yıldızlardan yayılan ışığın bu bulutlardan yayılmasıdır.
