Satürn Sistemi’nde 2004’ten bu yana görev yapan Cassini-Huygens Uzay Aracının yardımıyla birçok bilinmeyen de ortaya çıktı. Araç sistem üzerindeki görevine devam ediyor. İşte Cassini keşiflerinin en önemlileri.
Önemli Satürn Sistemi Keşifleri
Cassini
Yeni Satürn Sistemi Görüntüleri
Cassini’den yeni Satürn ve uydu görüntüleri birikti. Bana da bunları paylaşmak kaldı. İşte onlardan biri yanda:
Halkadaki gölge. Satürn’ün halkaları üzerindeki gölge 113 km’lik Epimetheus uydusuna ait. Uydu görüntünün altında kum tanesi kadar küçük görünüyor. Görüntü kırmızı, yeşil ve mavi filtreler ile elde edilen görüntülerin birleştirilmesiyle elde edilmiştir. Cassini bu sırada gezegene 725 000 km uzaklıktaydı. Görüntü ölçeği piksel başına 40 km’dir.
Huygens’in Titan’a İnişinin Beşinci Yılı
Cassini uzay aracının taşıdığı ESA’nın Huygens sondası, Titan yüzeyine inmişti. Bugünlerde ise Huygens’in ilettiği bilgiler ve gelecekte Titan’da ne gibi çalışmalar yapılabileceği konuşuluyor.
14 Ocak 2005 tarihinde Titan yüzeyine inen Huygens, dünyaya en uzak noktadaki bir başka gökcismine inen ilk araç ünvanını da elde etti. Huygens Titan yüzeyiyle ilgili 4 saat bilgi yollayarak, Titan’ın farklı olduğunu gösterdi.
Enceladus’taki Isı Döngüsü
Satürn’ün Enceladus uydusu uzunca bir süredir Cassini tarafından gözleniyor. Nedeni ise bu uydudan uzaya fışkıran buz parçaları. Uydunun iç kısmından yüzeye düzenli olarak yükselen buza yönelik bir çalışma yapıldı.
Cassini aracı, Enceladus’un yüzeyinden tam buz fışkırması gerçekleşirken geçiş yapıyordu ve bu ilginç olayı görüntülemeyi başardı. O günden bu yana bu ilginç uydu sürekli gözlem altında bulunuyor.
Ama uydunun güneyi gökbilimcilerin son zamanlarda daha fazla ilgisini çekmeyi başardı.
Cassini: Titan’da Sıvı Madde Var
Titan Dünya’ya benzeyen birçok özelliğiyle gökbilimcilerin ilgi odağı haline gelmiştir. Güneş ışığının Titan’ı sıyırdığı görüntüyü çeken Cassini uydusu, ışıktaki parıltıyı analiz inceleyerek Titan’da sıvı madde olduğunu bildirdi. Görüntü 8 Temmuz 2009 tarihinde alındı. Cassini bu sırada Titan’a 200 bin km kadar uzaklıktaydı.
Satürn’ün en büyük uydusu olan Titan’ın kuzey yarım küresinde güney yarım küreye daha fazla göl oluşumları olduğuyla ilgili haberi daha önce yayınlamıştık. Uydunun kuzeyinde şu an kış yaşanıyor.
Iapetus’un Farklı Görüntüsünün Nedeni
Iapetus Satürn’ün en garip görünüşlü uydusu olarak bilinir. Uydu bu ünvana bir yüzünün kar gibi beyaz, diğer yüzünün ise kömür kadar siyah görünmesiyle kavuşmuştur.
2004 yılından bu yana Satürn yörüngesinde dolanan Cassini-Huygens uzay aracından alınan görüntülerle uydunun neden böyle tuhaf göründüğü araştırıldı. Çoğu gökbilimcinin inanmak istemediği bir kuram bile ortaya atıldı: Iapetus erken evrende oluşmuş olabilirdi.
Cassini Yine Enceladus’a Uçuyor
Satürn ve uydularını gözetlemekle görevli olan Cassini aracı, bir kez daha 21 Kasım’da Enceladus uydusunun 1606 km kadar yakınından saniyede 7.7 km’lik bir hızla geçecek. Daha önce 2 Kasım günü ilginç uydunun 102.7 km yakınından geçen araç, uydunun Güney kutbunun 89. derece enlemini görüntülemişti. Bu defa uyduya farklı bir konumdan yaklaşacak. Cassini uzay aracındaki kontrollü uçuş yapmayı sağlayan iticiler, aracın uyduya sağ salim yanaşmasını sağlıyor.
Cassini, Enceladus’a Yakın Geçiş Yapıyor
En son 2008 yılında yakın geçiş yapılarak çekilen yüksek çözünürlüklü Enceladus görüntüsüne, Cassini bir yenisini eklemek üzere. Cassini bugün Enceladus’a yakın geçiş yapacak.Yüzeyinden uzayaçeşitli kimyasal maddeler fışkırttığı sanılan Satürn uydusu son zamanlarda dikkatleri üzerine çekmeyi başarmıştı. Enceladus’un yüzeyine ilişkin son görüntü 2008 yılının Aralık ayında alınmıştı.Bu görüntüde uydunun ekvator bölgesinin 30’ar derecelik kuzey ve güney bölgeleri ile 150 derece batı boylamı gözlenmişti.
Satürn ve Halkaları
Bir süre önce Cassini’nin Satürn Sistemi’ne yönelik fotoğraflarından bazılarını sizlerle paylaşmıştım. Cassini’den güzel Satürn görüntüleri gelmeye devam ediyor. Bu defa çok özel bir çalışmayı NASA kendi sitesinde yayınladı.
Geçtiğimiz Ağustos ayında ekinoks durumuna geçen Satürn’ün Cassini tarafından çekilen yüksek çözünürlükteki fotoğrafı yayınlandı. Fotoğraf müthiş. Halkaları, halkalar arası boşluğu ve minik birkaç uydusunu gözler önüne seriyor. Ekinoks durumundaki Satürn’ün halkaları gezegene göre neredeyse düz olduğundan bakmaya değer bir görüntü ortaya çıkmış.
Dev Uydulara Yönelik Haritalama Çalışması
Güneş sistemi’ne yönelik çalışmalar tüm hızıyla devam ediyor. Satürn’ün çevresinde dolanan Cassini Uzay Aracının verileri ışığında Titan’ın ekvator kısmında bir bölgenin haritası çıkarıldı. Bir başka haber de Jüpiter’in uydusu Ganymade ile ilgili. Güneş Sistemi’nin bu en büyük uydularına ilişkin iki harita çalışması. Titan Dünya’ya benzer yapısıyla (kalın azot atmosferi ve yüzeyde sıvı halde bulunan hidrokarbonları ile) ve Ganymade ise buzlu yapısıyla boy gösteriyor. Uyduların yüzey haritalama işlemi bilim insanlarına gökcisimlerinin jeolojik yapısını ve nasıl oluştukları hakkında bilgi verebilecek.