NASA’nın Ay Yörünge Keşif Aracı’ndaki kameraları kullanan bilimciler yüksek çözünürlüklü topografik haritalar yaparak yüzeyin 3 boyutlu görüntülerini elde ettiler. Bu görüntüleri kırmızı-mavi/yeşil yani 3 boyutlu gözlüklerinizle izleyebilirsiniz.
3 boyutlu görüntüler araştırmacıların Ay yüzeyini daha iyi anlamasını sağlar.
NASA’nın Ay Yörünge Keşif Aracı (LRO) üzerindeki tayfölçeri kullanan Lyman Alfa Haritalama Projesi (Lyman Alpha Mapping Project-LAMP) ile bilimciler Ay’ın incecik atmosferinde soygaz helyum gazı olduğunu keşfettiler.
Bu gözlem Apollo 17’nin 1972’deki Ay Atmosferi Dağılımı Deneyi (LACE) ile ulaşılan arazi ölçümleriyle de uyum içerisindedir.
Dünya’nın tek uydusu Ay olmayabilir. Biraz abartılmış bir cümlede olsa Dünya’nın çekimine kapılıp çevresinde dolanan sadece Ay olmayabilir. Birçok küçük asteroit yakında Ay’ın yanına eklenebilir. Bunlardan biri de 2006’da yakalanan 2006 RH120 adında birkaç metrelik asteroit.
1972 yılında Apollo 16 görevi ile Dünya’ya getirilen bir Ay taşına ilişkin yeni bir çalışma Ay’ın bilinen yaşından daha genç olabileceğini ortaya koydu. Çalışma ile daha önceki 4.567 milyar yıllık tahmine göre Ay yaşı yaklaşık 200 milyon yıl daha genç çıktı. Bu sonuç Batı Avustralya’daki kabuk minerallerinden elde edilen yaş sonucuyla tutarlıdır.
NASA’nın Ay Yörünge Aracı (Lunar Reconnaissance Orbiter-LRO) üzerindeki NAC kamerasıyla ünlü Tycho Krateri’nde gün doğumunu gösteren bir görüntü elde etti.
Amatör gökbilimcilerin iyi tanıdığı 82 km çapındaki Tycho Krateri 43,37 derece Güney ve 348,63 derece Doğu konumunda bulunuyor. Merkezi bölgedeki tepe 2 km yüksekliğe sahip.
Ay’daki suyu içmek için filtre gerekir. Ay’ın Güney Kutbu’na yakın bir kraterinin dibinde bulunan suda civa, magnezyum, kalsiyum ve gümüş gibi bazı metaller bulunuyor. Ay’daki zor şartlara karşılık suyun bulunması bilim insanları çok şaşırtmıştı. Çünkü en başta Ay’ın yok denilecek kadar ince olan atmosferi suyu tutamazdı.
Dünya, Ay ve Mars kabuklarında altın, paladyum, platin ve diğer demir benzeri elementlerin varlığı güneş sistemindeki gezegen oluşumlarının mini-gezegen boyutlarındaki cisimlerle çarpışmasından oluştuğunu kanıtlıyor.
Örneğin altının günümüzden 4.5 milyar yıl önce gezegenimize çarpan başka bir cisim tarafından getirildiği düşünülüyor.
Yaklaşık bir yıl kadar önce Ay’da su olduğunu duyuran bilim insanları şimdi de Ay’da beklenenden daha fazla su olduğunu NASA’nın Ay Krater İzleme ve Algılama Uydusu (LCROSS) ve Ay Yörünge Keşif Aracı (LRO) ile ortaya çıkardı. Bu araçlar ile karanlıkta kalan kraterlerin toprağının birçok yararlı madde barındırdığı belirlendi.
Ay’a üstünkörü bakınca bir golf topuna benzetilebilir. Yüzeyindeki oyuklar uydumuzun tarihsel geçmişinin büyük bir bölümünde asteroit ve kuyrukluyıldız çarpışmalarına uğradığını gösteren izlerdir. Ay’ın büyük ölçüde bozulmadan kalmış bu yapısı bilim insanlarına iç güneş sisteminin karmaşık oluşumu hakkında da bilgi verir.
Ay’ın Güney Kutbu ile Aitken Krateri arasında uzanan havza, Ay’ın bilinen en büyük ve en eski havzasıdır. Çapı 2500 km’dir. Ay’ın çevresinin 11 000 km olduğu göz önünde tutulursa havza Ay’ın çevresinin neredeyse dörtte birini kaplamaktadır. Görünütü LRO’nun Geniş Açılı Kamerası ile elde edilmiştir.
