Hubble’ın Gözü M77’nin Derinliklerinde

45 milyon ışık yılı uzaklıktaki M77 Balina takımyıldızında yer alan bir gökadadır. NGC 1068 olarak da bilinen gökada üzerinde en fazla çalışılanlardan biridir. (NASA, ESA & A. van der Hoeven)

45 milyon ışık yılı uzaklıktaki Messier 77 (M77) Balina (Cetus) takımyıldızında yer alan bir gökadadır. NGC 1068 olarak da bilinen gökada üzerinde en fazla çalışılanlardan biridir. Kollarındaki kırmızımsı yıldız oluşum bölgeleri, sarmal yapısı ve merkezinden yayılan enerjiden sorumlu koyu toz diskiyle öne çıkar.

Bugün böylesi ünlü bir gökada olmasına karşılık geçmişte çeşitli yanlış tanımlara maruz kaldı. Örneğin gaz bulutları ile gökadalar arasındaki ayrımın net bilinmediği 1780 yılında Pierre Mechain tarafından keşfedildiğinde bir bulutsu olarak nitelendirildi. Daha sonra Messier kataloğuna yıldız kümesi olarak kodlandı.

M77, merkeze bağlı sarmal kolları, merkezinde şişkin ve çubuklu bir diski olan gökadadır. Yüksek iyonize olan gazla dolu olan gökada yoğun ışıma yaydığından pırıl pırıl parlar. Seyfert Gökada olarak bilinen sınıfta yer alan M77, bize en yakın ve en parlak gökadadır.

Güçlü ışımanın M77’nin kalbinden geldiği biliniyor. Merkezinde 15 milyon Güneş kütleli çok aktif süper kütleli karadelik bulunmaktadır. Karadelik çevresini saran ve karadeliğin içine doğru süzülen malzeme zamanla ısınıp parlamaktadır. Bölge tipik bir gökadanın benzeri bölgesine oranla küçük olmasına karşılık daha onlarca, binlerce kez daha parlaktır.

M77’yi saran sarmal kollar merkezle karşılaştırılamayacak kadar parlaktır. Kol boyunca noktalar şeklinde boğumlu kırmızı kümeler bulunmaktadır ki bu bölgeler yeni yıldız oluşum yerleridir. Oluşan bebek yıldızlar görüntüdeki gibi çevrelerini kırmızıya boyar. Diğer taraftan tozlu bölgelere gelen ışık buralarda emildiğinden ortaya paslı, kahverengi-kırmızımsı bir renk çıkar.


Hubble-ESA

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.