(GEZEGEN AVI) – Dünya’nın en üretken gezegen avcılarından biri olan Geoff Marcy, geçiş yapan ilk güneşdışı gezegenden, bizimkine benzer bir yıldızın yörüngesinde dolanan birden çok gezegene sahip ilk gezegen sistemine kadar çığır açıcı sayısız keşif yapmıştır. O ve arkadaşları (California Planet Search) hali hazırda 205 gezegenin keşfine imza atmış durumdalar. Geoff, NASA’nın güneşdışı gezegenlere adanan ilk projesi olan Kepler kadar, planlanan SIM Lite Gökölçümü Gözlemevi için de eş araştırmacı konumundadır.
Gezegen Avı, Marcy ile geçen yıl mart ayında fırlatılan Kepler projesinde elde nelerin mevcut olduğunu konuştu. Kepler, şu anda Dünya benzeri gezegenlerin izlerini bulmak üzere Kuğu Takımyıldızı yakınlarında yer alan 100.000 yıldızı izliyor.
GA : Kepler neredeyse bir yıldır yörüngede ve kısa bir süre önce de ilk gezegen keşiflerini duyurdu. Proje sizce nasıl gidiyor?
Marcy : Kepler çok güzel çalışıyor. Yıldızların parlaklarını şimdiye kadar görülmemiş olan on binde bir hassasiyetten bile daha iyi değerlerde ölçebiliyor. Kesintisiz olarak binlerce yıldızı izleme yeteneğine yaklaşabilen başka bir aygıt yok.
GA : Fırlatmadan kısa bir süre sonra, Kepler’deki CCD yükselteçlerinde bazı sorunlar olduğu duyuruldu. Bu durum projeyi nasıl etkiledi acaba?
Marcy : Bu çok küçük bir sorun. Projedeki 42 CCD’nin küçük bir bölümü etkilenmiş durumda ve çok da kötü bir durumda değiller. Kepler halen planlandığı kadar hassas durumda ve akıllara durgunluk veren bir kaliteyle sonuçlar üretmeye devam ediyor.
GA : Kamuoyunda iyi tanınan bazı bilim insanları Kepler’in bir yıl içerisinde Dünya benzeri bir gezegen bulacağı tahmininde bulundular. Sizce bu mümkün olabilir mi?
Marcy : Kepler’in Dünya benzeri bir gezegen bulacağını öngörmek çok cüretkâr bir tahmin olur. Dünya’nın beş para etmez olduğunu da bulabiliriz, ender bulunan bir mücevher olduğunu da. Hatta hiç Dünya benzeri bir gezegen bulamaya da biliriz ki; bu da dikkat çekici bir sonuç olup, gezegenimizin standarda aykırı olağandışı bir şey olduğuna işaret edecektir.
Eğer Dünya benzeri bir gezegen bulabilirsek, bunları tespit etmek bir yıldan uzun bir zaman alacaktır. Kepler’in, bir gezegenin varlığını teyit etmek için kendi yıldızı önünden üç kez geçtiğini görmesi gerekmektedir. Dünya ile aynı yörüngeye sahip bir gezegen için bekleme süresi üç yıldan fazla olacaktır.
GA : Proje sona erdiğinde Kepler bulgularının toplum üzerindeki etkisi ne olacak dersiniz?
Marcy : Kendi Dünyamız ile ilgili bilgilerimizi son derece zenginleştirecektir; benzer birçok gezegenden biri mi, yoksa uzayda ender rastlanan bir vaha mı olduğunu bilebileceğiz. Eğer yaşanabilir gezegenler yaygın ise, bir sonraki adım yani akıllı yaşam araştırmaları için çok sıkı düşünmemiz gerekecek. Kepler, bizi diğer yaşanabilir gezegenlere, hatta evrendeki kendi kardeşlerimize bağlayacak bir sıçrama taşı olabilir.
GA : Yaşama elverişli bir gezegen bulmanın etkileri göz önünde tutulduğunda, Kepler’in yaptığı gezegen avının “Dünya”ların yaygın olduğu tezini ispat etmesini ümit eder misiniz?
Marcy : Sanıyorum önyargısız kalmak önemli. Bilim insanları olarak, açık fikirli olduğumuzdan ve keşiflerimizi dürüstçe raporladığımızdan emin olmalı ve elimizdeki verilere fazladan mana vermekten kaçınmalıyız. Belli bir sonuca ulaşmayı aşırı derecede istiyorsak hatalar yapabiliriz. En önemli şey nitelikli verilerdir; bu nedenle de sakin, ihtiyatlı ve kendi kendini eleştirebilen biri olmaya çalışırım.
GA : İnsanların Kepler hakkında bilmesi gereken başka bir şey var mı?
Marcy : Bizi izlemeye devam edin! Eski Yunanlıların üzerinde kafa yordukları, atalarımızın ağaçlardan yere indiklerinden beri sordukları soruların cevaplarını bulmaya çok yaklaştık.
Kaynak: Bulutsu-Gezegen Avı
