ESO’nun FORS2 aygıtı sarmal gökada NGC 3981’in dikkat çekici ayrıntılarını yakaladı
ESO’nun Çok Büyük teleskopu üzerindeki FORS2 aygıtı sarmal gökada NGC 3981’i tüm ihtişamıyla gözledi. Görüntü gözlem koşullarının bilimsel veri toplamak için uygun olmadığı nadir zamanlarda yürütülen ESO’nun Kozmik Mücevherler Programı ile alındı. Atıl durumda kalmaktansa, ESO’nun Kozmik Mücevherler Programı ile ESO teleskopları güney gökküresindeki görsel olarak dikkat çekici görüntüleri elde etmek için kullanılıyor.
Bu göz kamaştırıcı görüntü sarmal gökada NGC 3981’i uzayın zifiri karanlığında asılı bir şekildeymiş gibi gösteriyor. Kupa takımyıldızında yer alan bu gökada Mayıs 2018’de ESO’nun Çok Büyük teleskopu (VLT) üzerindeki FORS2 aygıtı kullanılarak görüntülendi.
FORS2 ESO’nun Şili’deki Paranal Gözlemevinde bulunan VLT birim teleskoplarından 1 numaralı Antu üzerinde yer almaktadır. VLT’nin Birim teleskopları üzerindeki son teknoloji ürünü aygıtlara göre FORS2 aşırı becerikli olması ile ayrılmaktadır. Bu “İsviçre Çakısı” benzeri aygıt çok farklı yollarla gökbilimsel nesneleri araştırma kapasitesine sahiptir — aynı zamanda bunun gibi güzel görüntüleri elde etmeye de.
FORS2’nin hassas görüşü NGC 3981’in sarmal kollarını, yıldız oluşum bölgelerini ve dağınık dev toz akıntıları ile sıcak genç yıldızlardan oluşan göze çarpan diskini ortaya çıkarmıştır. Gökadanın Dünya’ya göre eğilimli olması sayesinde gökbilimciler yüksek enerjiye sahip bir süper-kütleli karadelik içeren bu gökadanın merkezini inceleyebilmektedirler. Ayrıca NGC 3981’in dışarıya doğru uzanan sarmal yapısı daha önceden başka bir gökada ile kütleçekimsel bir etkileşime girildiğini göstermektedir.
NGC 3981’in birçok gökada komşusu bulunuyor. Yeryüzünden yaklaşık 65 milyon ışık-yılı uzaklıkta bulunan gökada yine iyi bilinen Anten Gökadalarını içeren NGC 4038 grubunun bir parçasıdır. Bu grup ise daha büyük Krater Bulutu’nun bir parçası olup, burası da Samanyolu’nun da içinde bulunduğu devasa gökadalar topluluğu Virgo Süperkümesinin bir üyesidir.
Bu görüntüdeki tek enteresan şey NGC 3981 değildir. Bunun yanı sıra kendi gökadamız Samanyolu’ndaki çoğu yıldız da ön planda, görüntünün üst kısımlarında gökyüzü boyunca ilerleyen bir asteroidle birlikte FORS2 aygıtına yakalanmıştır. Bu özel asteroid gökbilimsel görüntülerin nasıl oluşturulduğunu istemeden göstermiştir, bu görüntüyü oluşturan farklı filtrelerle alınan üç farklı poz asteroidin yolu üzerinde mavi, yeşil ve kırmızı bölgelerle görüntülenmektedir.
Bu görüntü ESO’nun Kozmik Mücevherler programı kapsamında ESO teleskopları kullanılarak gökbilim görüntülerinin eğitim ve hakla ilişkiler amaçlı kullanımı için geliştirilen girişimle elde edilmiştir. Program çoğunlukla gökyüzü koşullarının bilimsel gözlemler için uygun olmadığı zamanları, görsel olarak ilginç, merak uyandırıcı ve ilgi çekici nesnelerin fotoğraflarını çekmek için kullanıyor. Toplanan tüm veriler ayrıca ESO’nun bilim arşiviyle profesyonel gökbilimciler için de gelecekteki bilimsel çalışmalarda kullanılmak üzere erişime açık hale getirilmektedir.
Arif Solmaz, Çağ Üniversitesi – Uzay Gözlem ve Araştırma Merkezi, Mersin
mükemmel bir görsel şölen olmuş.görütü mükemmel 65 milyon işk yılı 65 milyon yıl önce dinozorların yok olduğu yıl ve aynı zamanda bu galaksiden çıkan ışık bize olaşıyor,ben böyle anlıyorum.muazzam bir uzaklık,elde edilen görüntü mükemmel.zamanı yeniden yaşamak gibi.aynı gurubun(virgo) üyesi olarak ogalakside yaşam olabilirmi?bu galaksi gözlemlenebilirmi?evrende yanlız değiliz ben buna inanıyorum.selamlar astronomi diyarı.