Sanki Kozmik Bir Göz

Bir yıldız ne kadar kütleli ise ölümü de o kadar ihtişamlı olur: Güneş gibi bir yıldızsa ölümü fazla şamatalı olmaz ama daha büyük bir yıldızsa ölümünü çok uzaklara duyurabilir. Güneş’ten yaklaşık sekiz kat kütleli bir yıldız ölümünden sonra evrene değerli bir hediye de sunar: gezegenimsi bulutsu. Bunlar göz alıcı şekillerde ve insanı hayrete düşüren renklerde olabilir.

4300 ışık yılı uzaklıktaki NGC 2371 bulutsusu. Yüksek çözünürlükteki görüntü için görsele tıklayınız (NASA/ESA/Hubble Heritage Team (STScI/AURA)).
4300 ışık yılı uzaklıktaki NGC 2371 bulutsusu. Yüksek çözünürlükteki görüntü için görsele tıklayınız (NASA/ESA/Hubble Heritage Team (STScI/AURA)).

Ölüm yoluna giren bir yıldız çevresine yavaş yavaş madde bırakır. Bu madde zamanla genişler ve gezegenimsi bulutsunun ilk sınırlarını oluşturur. Teleskopla bakıldığında bu madde gezegen gibi disk şeklinde görüldüğünden gezegenimsi bulutsu adını alır. Yıldızın çekirdeği yavaş yavaş soğurken beyaz cüce görünmeye başlar ve çevresinde madde diski de kalınlaşır. İşte ortaya NGC 2371’de olduğu gibi görsel açıdan muhteşem bir görüntü çıkar. Böylesi bir cismi görüntülemek ise Hubble Uzay Teleskopu’na düşer.

İkizler takımyıldızında yer alan NGC 2371 bulutsusu bizden 4300 ışık yılı uzaktadır. Yaklaşık üç ışık yılı uzunluğundaki cisim bilinen en büyük bulutsulardandır. Merkezinde parlayan yıldızı saran gaz kırmızı, mavi, yeşil tonlarda bir şeyler anlatmak ister gibidir. Her ne kadar bulutsunun üst kısmını karanlık yutmuş görünse de, NGC 2371’in eliptik şekle sahip olduğu söylenebilir.

Sol ve sağ kısımlar birbirinden farklı parçalar gibi görünse de durum bu değildir. Uzun zaman önce William Herschel’de bunları farklı cisimler sanarak ünlü kataloğuna bu cismi NGC 2371 ve NGC 2372 olarak adlandırmıştı.

Merkezdeki yıldızın her iki yanındaki pembeli alanlar açıkça görülmektedir. Bunlar akla geçmişte yıldız tarafından atılan yoğun bir gaz kitlesini getirmektedir. Renklerinin pembe olması çevrelerine göre daha soğuk ve yoğun olmalarının göstergesidir.

Bulutsunun merkezindeki yıldız neredeyse Güneş büyüklüğündedir. Ama Güneş’e göre çok sıcaktır ve gittikçe soğumaktadır. Yıldızın yüzey sıcaklığı Güneş’e göre 25 kat daha sıcaktır ve 130.0000C’dir. Bu da yıldızın 700 Güneş parlaklığında olması demektir.

Bu fotoğraf bulutsudaki azot ve kükürtten gelen ışığı (kırmızı) belirlemek için özel filtrelerle oluşturulmuştur. Yeşil renk hidrojen ve mavi renk oksijeni göstermektedir.

ESA

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.