Her yerde yıldız oluşumlarına rastlanabilir. Samanyolu içerisinde birbirine bağlı gaz ve toz bulutları arasında yeni yıldızların doğduklarına çok kez şahit oluyoruz. Şimdi de ESA’nın Herschel Uzay Gözlemevi bu bulutlardan birinin içine bakıp neler olup bittiğini anlamaya çalıştı.
Belki söyleyeceğimiz bir tezat olacak ama gökbilimciler doğmak üzere olan yıldızları Samanyolu’nun en soğuk noktalarında arar. Çünkü yıldızın oluşması için gerekli gaz kütlesinin soğuyarak küçülmesi gerekir. Yani gaz başlangıçta oldukça soğuk ve ne yaptığını bilmez halde olması gerekir.
Bu yetmez, bir de toz gerekir. Bu gaz ve tozun sıcaklığı mutlak sıfırın* sadece 10 ile 20 derece üzerindedir, yani oldukça soğuktur. Optik teleskoplar bu alanları karanlık görür. Ancak kızılötesi teleskoplarla tozun arkası görülebilir.
Yeni görüntüde sürpriz bir şekilde bulutun sıcak bölgelerinin genelinde soğuk ipliksiler görüldü. Gökbilimcilerin G82.62-2.00 adıyla bildiği soğuk bulutta bolca ipliksi bulunuyor. Fotoğraftaki mavi iplik bulutun soğuk kısmıdır ve Güneş’ten 800 kat fazla kütlelidir. Sıcaklığı ise -2590C dir. Bu sıcaklık yeni yıldızların oluştuğunu gösteren önemli bir sinyalidir.
İçerisinde yer yer sıcak gazda barındıran soğuk bölgeye karşılık gelen kızılötesi uzun dalga boyu mavi ve kısa dalga boyuna karşılık gelen alanlar ise kırmızı renkte görülmektedir.
Gördüğünüz fotoğraftaki bulut aslında gökyüzünde dolunay büyüklüğünün iki katından fazla alan kaplar. ESA’nın Planck uydusu kozmik arka alan ışıması haritasını oluşturma çabası içindedir ve gökadadaki birçok soğuk bölgeyi ortaya çıkarmıştır.
Görsel telif hakkı: ESA/Herschel/SPIRE/M. Juvela (U. Helsinki, Finland)
*Mutlak sıfır sıcaklığı 0 Kelvin (ya da -2730C) demektir. Teoride bir madde en soğuk 0 K sıcaklığında olabilir. Bundan daha düşük sıcaklıkta olamaz.
