Mars’ta Suyun Eseri: Mangala Valles

Mars üzerindeki Mangala Vadisi’nde görülen kanal ağları, volkanik hareketlerden dolayı buzun erimesiyle yaşanan büyük bir sel felaketinin izlerini taşıyor.

Mars_Mangala_V
Mangala Valles’in yaklaşık 3,5 milyar yıl önce, Hesperian çağında oluştuğu düşünülüyor. Bu çağdan belki de birkaç yüzyıl sonra Mars’taki aktif volkanlar yüzeydeki buzu eriterek su taşkınlarına neden olmuştur (ESA/DLR/FU Berlin, CC BY-SA 3.0 IGO).

Minio Vallis adlı bölgenin güney ucuna ait yüksek çözünürlükteki bu fotoğraf 12 Temmuz’da ESA’nın Mars Express aracındaki stereo kamera ile çekildi. Mars’ın büyük kanalının bir parçası olan Mangala Valles, Güneş Sistemi’ndeki Olympus Mons adlı en büyük volkanın da içinde bulunduğu Tharsis yükseltisinin güneybatısında bulunur.

Bölgenin volkanik devlerin yakınında olması muhtemelen yüzeyden akan büyük miktarlardaki suyun toprağı oyarak görülen kanalların oluşmasını sağlamıştır.

Görüntü çözünürlüğü piksel başına 16 metredir (ESA/DLR/FU Berlin, CC BY-SA 3.0 IGO).

Suyun kaynağı olan bölgenin güneyindeki Mangala Fossae’nin birkaç yüz kilometre uzunluğundaki doğu-batı fay sistemiyle ilişkili olduğu düşünülüyor.

Ortadaki Tharsis tepesi volkanik hareketler sonucunda eriyen kayalarla oluşmuş olabilir.

Yeraltındaki buz eriyerek yüzeyde su kanalları oluşturmuş olabilir.

Minio Vallis. Alttaki ölçek yükseltiyi kilometre olarak göstermektedir (NASA MGS MOLA Science Team).

Birkaç havza ve çarpma krateri ile kuzeydeki ovalar su ile dolmuş olabilir. Örneğin görüntünün sağ üstündeki 28 km çaplı çarpma krateri duvarları yıkılarak değişime uğramış görünüyor.

Bu krater bilinen kraterlerden farklı görünmektedir: su ve çeşitli malzemelerle dolmuş ve ardından aşınmıştır. Oldukça karmaşık yapıdaki yeraltı suyunun çekilmesi yüzeyde çökmelere neden olmuş ve bu nedenle onu çevreleyen bloklar belirmiştir.

Mangala Valles. Suyun taşıdığı malzeyle dolmuş ve kenarlarda çökme oluşmuş ilginç bir yapıdır (ESA/DLR/FU Berlin, CC BY-SA 3.0 IGO).

Görüntünün alt kenarı boyunca uzanan derin kanal ise su taşkınlarını, çökmelerle oluşan duvarlarıyla ayrı bir karmaşık alandır.

Mangala Valles’in yaklaşık 3,5 milyar yıl önce, Hesperian çağında oluştuğu düşünülüyor. Bu çağdan belki de birkaç yüzyıl sonra Mars’taki aktif volkanlar yüzeydeki buzu eriterek su taşkınlarına neden olmuştur.

ESA

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.