NASA’nın Hubble Uzay Teleskopunu kullanan gökbilimciler Markarian 231 (Mrk 231) adlı yakın bir kuasarın merkezinde birbiri çevresinde öfkeyle dolanan iki karadelik belirledi.
Kuasardaki bu durum, birleşen iki gökadanın merkezlerindeki karadeliklerin aralarındaki etkileşme sürecini ele alan modelle uyum içinde. Bir patenci çift gibi dans eden iki karadeliğin ürettiği enerji, bir gökadanın ürettiği enerjinin milyarlarca kat fazlasıdır.
Bilim insanları MRK 231’in merkezinden yayılan morötesi ışımaya Hubble ile bakarak oldukça çok şaşırtıcı sonuçlara ulaştılar.
Kuasarın merkezinde sadece bir karadelik olursa, topladığı malzemenin oluşturduğu diskteki sıcak gaz, morötesi dalga boyunda ışıma yapar. Ancak burada morötesi ışıma aniden merkeze yönelmekte. Bu ise, diskin merkezinde karadeliği çevreleyen büyük bir delik olduğu anlamına gelir. Dinamik modellere bakarak yapılacak en iyi açıklama disk merkezinin iki karadelik tarafından delinmiş olmasıdır. Alternatif bir açıklama ise toplanma diskinin iç kenarında küçük bir karadeliğin morötesi ışımayı toplayacak mini diske sahip olması şeklinde yapılabilir.
Çin Ulusal Astronomi Gözlemevi’nden Youjun Lu: “MRK 231’de birbirine yakın iki karadelik olduğunu biliyoruz. Ancak daha da önemlisi morötesi ışığın emisyonu yardımıyla ikili karadeliklerin keşfedileceğini bilmemiz. Bu nedenle son derece heyecanlıyız” diyor.
Çalışma ekibi üyesi Oklahoma Üniversitesi’nden Xinyu Dai: “Büyükler küçükleri yutarak dev gökadalar ve kümeler oluşur veya büyür ve bu birleşmeler ikili karadelik sistemlerini doğurur” diyor.
Merkezdeki karadeliğin 150 milyon güneş kütlesinde ve ona eşlik eden diğerinin 4 milyon güneş kütlesinde olduğu hesaplandı. İkili birbiri çevresinde 1,2 yılda bir tur atmaktadır.
Küçük kütleli karadeliğin Mrk 231’deki birleşmeyi gösteren kanıtı ise birleşen küçük gökadaya ait genç mavi bir yıldızın uzun gelgit kuyruklarının oluşturduğu asimetrik yapıdır.
Birleşme sonucunda Mrk 231 Samanyolu’na göre 100 kat daha fazla yıldız üretecek enerjiye ulaşmıştır. Karadeliğin çektiği büyük gaz depolarındaki tetikleme yıldız doğumlarını ateşlenmektedir.
İkili karadeliklerin birkaç yüz bin yıl içinde sarmal yörünge izleyerek çarpışacağı düşünülüyor.
Mrk 231 gökadası 531 milyon ışık yılı uzaklıktadır.
