NASA’nın Merak robotu Mars atmosferinin metan yoksunu olduğunu belirledi. Bu bilgi önceki çalışmalarda bilimcileri heyecanlandıran verilerle ters düşüyor.
Asıl adı Mars Bilim Laboratuvarı olan Merak (Curiosity) Mars atmosferinde metanın izini bulmak için ayrıntılı testler uyguladı. Metanın izine rastlanması, biyolojik yolların dışında da üretilse yine de gezegende yaşam izinin olabileceği anlamına gelir. Yıllardır gezegende ne kadar metan olduğu sürekli bir tartışma konusu olmuştu.
NASA’nın Mars keşif programından Michael Meyer: “Bu önemli sonuç, Mars’ta yaşam olasılığını irdeleyen çabalarımıza doğrudan yardımcı olacak. Çünkü bu sonuç Mars’ta olası metan üreten mikropların olma olasılığını azaltır, ancak sadece bu türler için bu sonucu söyleyebiliriz. Bilindiği üzere mikropların metan üretmeyen birçok türü bulunmaktadır” diyor.
Haziran-Ekim 2012 tarihleri arasında yapılan altı analizde atmosferde metan izine rastlanmadı. Merak’ın duyarlılığı hesaba katıldığında bilimciler Mars atmosferinde milyar parça başına 1,3 parçadan daha az metan olabileceğini belirledi. Bu ise daha önceki çalışmalarda bildirilen miktarın altıda biri. Sonuçlar Science Express’de yayınlandı.
NASA’nın Jet İticileri Laboratuarı’ndan Chris Webster: “Metan bulmak çok güzel olurdu, ama ölçümlerimize olan yüksek güvenimiz bu alandaki bilgi hazinemizin genişlemesini sağladı. En son geçtiğimiz bahar va yaz aylarında da ölçümleri tekrarladık, ancak sonuç değişmedi” diyor.
Webster, Merak’ın Mars Analiz laboratuarındaki (SAM) tayfölçerinden sorumlu. Bu, metan gazının tespiti için üretilmiş oldukça hassas bir cihazdır.
Güneş Sistemi’ndeki en bol hidrokarbon olan metan, dört hidrojen ve bir karbon atomundan oluşur. Mars atmosferinde milyar parça başına 45 parça metanın olduğunun ileri sürülmesi, gezegende olası mikrop yaşamının var olabileceği tartışmalarına neden olmuştu. Bu ölçümler Mars yörüngesi ile Dünya’dan yapılan gözlemlerle elde edilmişti. Metan atmosfer içine dağılmış olsa bile, Merak’tan gelen ölçümler bunun böyle olmadığını gösteriyor.
Michigan Üniversitesi’nden Sushil Atreya: “Bildiğimiz kadarıyla metanın atmosferde yokolmasının bir yolu yok. Metan kalıcıdır. Bizim ölçümlerimizden önce biyolojik, jeolojik ya da meteorlar ile gezegenlerarası toz parçacıklarınca metanın gelmiş ve sonra kaybolmuş olması olası değildir” diyerek verilere olan güveni başka bir yolla belirtiyor.
Atreya’nın tahminlerine göre Mars’a dışarıdan giren metan miktarı yılda en fazla 10 ile 20 ton olabilir. Bu ise Dünya atmosferine giren metan miktarından 50 milyon kat daha azdır.
