Gökbilim’deki araştırmalar bilim ve teknolojinin değişik aşamalarında kullanılıyor. Gökbilim’deki bilgilerle yapılan son çalışma ise füzyon üzerine. Geleceğin enerjisi olarak bilinen füzyon aslında yıldızlarda gerçekleşen bir enerji tepkimesi. Bunun için yüksek basınç ve sıcaklığa ihtiyaç duyuluyor. Ancak son çalışmayla fizikçiler gelecekte bu enerjinin başlayabileceğini müjdeliyor.
Güneş’te gerçekleşen nükleer füzyonun Dünya üzerinde de yapılabileceğine ilişkin önemli sonuçlar elde edildi. Buna göre diğer gezegenlerin dünyanın manyetik alanını arttırdığı bilgisi ile nükleer füzyonun elde edilebileceği belirlendi.
Fizikçiler yaklaşık 50 yıldan bu yana füzyon enerjisinin dünya üzerinde elde edilmesi için uğraş vermiştir ve vermeye de devam ediyorlar. Neden füzyon? Çünkü füzyon ile bildiğimiz yöntemlere göre neredeyse sonsuz enerjiyi daha temiz bir şekilde elde edebiliriz. Füzyonu gerçekleştirebilmek için gerekli olan füzyon reaktörü geliştirilme aşamasında.
Şu an deneysel füzyon reaktörü ile deneyler yapılıyor. Rektörde büyük bir kamyon lastiği boyutlarında mıknatıs, paslanmaz çelik kap içine sarılmış süperiletken tel kullanılmıştır. Mıknatıs ile oluşturulan elektromanyetik alan, 10 milyon derece sıcaklığına çıkarılan sıcak gaz, plazmaya dönmektedir.
Burada gezegenlerin manyetik alanlarının birbirini etkilediği gerçeğinden yola çıkılmış. Sıcaklığı yükselen gaz atomları birbirini etkilemeye başladığı fark edilmiş.
Dünya genelinde yapılan füzyon deneylerinde genellikle büyük bir odanın çevresini saran mıknatıslardan yararlanılır. Burada gerekli enerjinin elde edilmesini başlatmak için de güçlü lazerler kullanılır. Ancak buradaki deneyde farklı bir uygulama yapıldı.
Deney sonuçlarına göre füzyonun elde edilmesi için farklı bir yöntem elde edilmiş olacak. Bu yeni yöntemle ilgili deneyler devam ediyor. Yöntemin pratik olup olmadığının belirlenmesi için bir dizi deney daha yapılması gerekiyor. Çünkü sonuçta yapılan deney küçük bir reaktörde gerçekleştiriliyor. Bunun büyük bir santrale dönüşmesi ne gibi zorluklara neden olacağının araştırılması gerekiyor.
Zor Bir Probleme Yeni Bir Yaklaşım
Massachusetts Araştırma Enstitüsü’nden Jay Kesner, nükleer füzyonda ağır hidrojenin iki farklı tünün döteryum (1 proton ve 1 nötron) ve tiridyumun (2 nötron ve 1 proton) birleşerek oluştuğunu hatırlatıyor. Şimdiye kadar bu basit görünen tepkimeyi düğnya üzerinde gerçekleştirecek reaktör yapılamadı, ancak bu deneyle mutlu sonuca ulaşılabilir.
LDX adı verilen dev mıknatıs odanın merkezinde manyetik alanı oluşturur ve bu alan sürekli olarak sekiz lazer ışını kullanılarak sürekli olarak izlenir.
LDX ile diğer füzyon deneylerinin arasındaki fark; plazma mıknatısın ortasında bulunurken yeni çalışma olan LDX’de mıknatıs plazmanın içindedir. Bu fikir tamamen uzay araçları tarafından gözlenen gezegenlerin manyetik alanlarının araştırılmasıyla elde edilen sonuçlar üzerinde oluşturuldu.
Füzyon enerjisi daha çevreci bir enerji türüdür. Günümüzde özellikle atmosfere salınan sera gazlarının etkisiyle küresel ısınma tehditi ile karşı karşıyayız. Bu tehditin çözümü füzyon enerjisi teknolojisindedir. Füzyon enerjisini büyük santrallerde gerçekleştirebilirsek uzun vadede enerji sorunumuzu çözmüş olacağız.
“Diğer deneylerde plazmanın mıknatısın ortasında olması neye dayanarak yapılmıştır?”
10 milyon derece sıcaklığa dayanıcak hiçbir madde olmadığına göre sanırım füzyon sıcaklığında madde eksi veya artı tek bir yüke sahib oluyor
mıknatıs hem bu maddenin kontorl edilmesini hemde enerji sağlaması için kullanılmış olabilir..
Diğer deneylerde plazmanın mıknatısın ortasında olması neye dayanarak yapılmıştır?
heyecan verici bir gelişme…