VISTA’dan yeni NGC 6357 görüntüsü
ESO’nun VISTA teleskopu ile alınan bu yeni görüntü ile sıcak genç yıldızları çevreleyen toz kıvrımları ve parlayan gaz bulutlarından oluşan göksel bir manzara yakalandı. Bu kırmızı-ötesi görüntü NGC 6357 olarak bilinen yıldız doğumevinin şaşırtıcı yeni ışıklarını gözler önüne seriyor. VISTA taramasının bir parçası olarak alınan bu görüntü gökadamız Samanyolu’nun yapısını ve nasıl oluştuğunu anlamak için yürütülen gözlemler sırasında elde edilmiştir.
NGC 6357 Akrep takımyıldızı doğrultusunda yaklaşık 8000 ışık-yılı uzaklıkta bulunmaktadır — bazen görünür-ışık görüntülerindeki halinden dolayı Istakoz Bulutsusu [1] takma adını almaktadır — bölge, çok miktarda karanlık toz filizleri ve gaz bulutları ile doludur. Bu bulutlar görünür ışıkta parlak mavi-beyaz renklerde ışıldayan büyük kütleli sıcak olanları da içeren yıldızları oluşturmaktadır.
Bu görüntü ESO’nun Şili’deki Paranal Gözlemevi’nde bulunan Görünür ve Kırmızı Ötesi Gökbilim Tarama Teleskopu (VISTA) ile elde edilen kırmızı-ötesi gözlem verilerinden oluşturulmuştur. Gökadanın merkezi kısımlarını görüntüleyen Vía Láctea VISTA Değişkenleri (VVV) adlı dev gökyüzü tarama projesinin sadece küçük bir parçasıdır (eso1242). Yeni görüntü görünür ışık görüntülerine göre oldukça farklı görünüyor — La Silla’daki 1.5-metrelik Danimarka teleskopu ile alınan görüntüdeki gibi — kırmızı ötesi ışık nesnenin üzerini örten toz boyunca ilerleyebilmektedir [2].
NGC 6357 içerisindeki Pismis 24-1 olarak bilinen parlak yıldızlardan birinin bilinen en büyük kütleli yıldız olduğu düşünülüyordu — ta ki parlak üç dev yıldızdan oluşuğu bulunana kadar, bu yıldızlardan her biri de Güneş’in yaklaşık 100 katı kütleye sahipler. Hatta bu yıldızlar halen kütle rekorunu ellerinde tutuyorlar — Samanyolu’ndaki en büyük kütleli yıldızlar arasında yer alıyorlar. Pismis 24-1 NGC 6357 içerisinde aynı zamanda oluştukları düşünülen bir grup yıldızdan oluşan yıldız kümesi Pismis 24’teki en parlak nesnedir.
VISTA şimdiye kadar üretilen en büyük ve en güçlü tarama teleskopudur ve gökyüzünü kırmızı-ötesinde taramaya adanmıştır. VVV taraması Samanyolu’nun kökenini, erken dönemini ve yapısını keşfetmek için gerçekleştirilen bir programdır.
NGC 6357’nin bir kısmı NASA/ESA Hubble Uzay Teleskopu (heic0619a) ve ESO’nun Çok Büyük Teleskopu (eso1226a) ile gözlenmişti. Her iki teleskop da bu bölgenin çeşitli görünür ışık görüntülerini oluşturdu — bunları kırmızı ötesi görüntüleri ile karşılaştırınca ortaya bazı çarpıcı farklar çıktı. Kırmızı-ötesinde kırmızı-renkli büyük bulut maddesi çok daha az görünürken, farklı alanlardaki solgun filizler ve pembe gaz bulutsudan dışarıya doğru uzanmaktadır.
Notlar
[1] Salyangoz Bulutsusu’nun resmi olmayan ismi bazen göz alıcı yıldız oluşum bölgesi Messier 17’ye verilir (eso0925), ancak bu nesne çoğunlukla Omega Bulutsusu olarak adlandırılmaktadır.
[2] Kırmızı ötesi gözlemleri görünür-ışık görüntülerinde görülmeyen şeyleri gözler önüne serebilir, örneğin çok soğuk ve kalın toz tarafından örtülmüş veya uzak bir nesne ise, yani ondan gelen ışığın Evrenin genişlemesiyle uzayarak tayfın sonundaki kırmızıya doğru kaydığı.
ESO-Türkiye (Arif Solmaz, Çağ Üniversitesi Uzay Gözlem ve Araştırma Merkezi, Mersin)
