Dünya’dan 550 ışık yılı uzaklıktaki güneş benzeri bir yıldız ölümünden önceki son yıllarını yaşıyor. Chi Cygni adlı kızıl dev yıldızın boyutları Mars’ı içine alacak şekilde büyüdü. Yıldız zonklamalar yaptığından alınan görüntülerde bu hareketlilik göze çarptı.
Paris Gözlemevi’nden Sylvestre Lacour Güneş’in 5 milyar yıl sonunda yaşayacağını gördüğümüzü vurguluyor.
Güneş benzeri bir yıldız merkezindeki hidrojeni tükettiğinde zonklamaya başlar. Bu durum bir araba motorunun çatırdamasına benzer. Bu tür parlaklığı değişen yıldızlara Mira değişken yıldızları adı verilir. Bilinen ilk Mira değişken yıldızı olan Wonderful , 1596’da David Fabricius tarafından keşfedildi. Yıldızdan uzaya salınan gaz bulutu birkaç yüzbin yılda müthiş bir parlaklıkta parlayan bir gezegenimsi bulutsu oluşturmuştur.
Chi Cygni her 408 günde bir zonklamaya uğruyor. Yıldızın büyüklüğü 480 milyon km ile 780 milyon km (3.2 GB* ile 5.2 GB) arasında değişiyor. Yıldız en küçük boyutunda üzerinde sıcak plazmanın etkisinden dolayı parlak noktalar oluşuyor ki bu noktalar güneş yüzeyinde de görünüyor ama çok daha küçük olarak. Yıldız en büyük boyutuna ulaştığında ise bizim Asteorid kuşağını yutacak bölgeye kadar büyüyor.
Lacour gerçek görüntüler eşliğinde zonklayan bir yıldızı canlandırmaya çalıştıklarını belirtiyor. Üstelik yıldızın titreşimi de yalnızca radyal yani dikey boyutta değil.
Değişken yıldızları şekillendirme iki nedenden dolayı oldukça zordur. İlki yıldızın yoğun toz ve molekül kabuğu içinin görülememesidir. Bu kabuğun içinin gözlemi için gökbilimciler kızılötesi ışığın özel bir dalga boyundan yararlanırlar. Bu da Tıpkı doktorların insan vücudu içindeki kemikleri görmesi gibi gökbilimcilere kabuğun içini gösterir.
İkinci neden ise çok uzakta olan bu yıldızların çok küçük görünmesidir. Bu yıldızlar güneşe göre daha büyük olsalar bile, örneğin Ay’daki küçük bir evden daha büyük görünmezler. Bilinen teleskoplarla alınan veriler sağlıklı olamayacağı için bu tür teleskoplara kızılötesi filtreler takılır. Bu filtrelerle elde edilen sonuçlar gökbilimcileri memnun etmişe benziyor.
Bu tür yıldızları izlemeyi seven amatör gökbilimcilerin de profesyonellere katkısı oldukça büyüktür. AAVSO (değişken yıldız gözlemcileri Amerikan Birliği) tarafından amatör gökbilimcilerin katkısı toplanıp profesyonellere sunulmaktadır.
Aşağıdaki gösterimde yıldızın zonklamasıyla değişen büyüklüğünü zamana bağlı olarak görüyorsunuz. Gösterimin üst kısmında Güneş-Dünya (Earth) Orbit) uzaklığı bize yıldızın büyüklüğüyle ilgili bir fikir verebilmesi için çizilmiştir.
GB*: Gök birimi veya Astronomi birimi. Güneş ile Dünya arası uzaklık, 150 milyon km.
Kaynak: CfA
