NGC 4696: Kozmik Bir Soru İşareti

30 000 ışık yılı kadar uzağına kadar uzanabilen iyonize hidrojen iplikçileriyle NGC 4696 gökadasının bu görüntüsü Hublle Uzay Teleskopu ile alındı. (ESA/Hubble and NASA)

Çevresinde bilinmedik bir nedenle oluşan iplikçileriyle NGC 4696 farklı görüntü veren bir gökadadır. Gökadanın çevresini saran bu iplikçiklerin ne olduğu ise koca bir soru işareti. Acaba bunların oluşumunda büyük bir karadeliğin etkisi var mı?

Hubble’ın yeni nesil kamerasıyla alınan bu görüntüdeki NGC 4696 gökadası, Erboğa (Centaurus) Kümesi’nin (Abell 3526 gökada kümesi) en büyük gökadasıdır. Görüntü yalnız bununla değil gökadanın yanında görüntülediği diğer gök cisimleriyle de farklıdır.

NGC 4696 bildik eliptik gökadalardan değildir. Sarmal gökadalara göre fazla yıldız oluşumunun gerçekleşmediği eliptik gökadalar genelde yaşlı yıldızları barındırırlar.

Büyük bir olasılıkla sarmal gökadaların çarpışmaları sonucu oluşurlar. Yıldızlararası ortamdaki gaz ve toz bulutları da bu çarpışmalardan etkilenerek hızlı bir şekilde yıldız oluşumuna neden olur. Böylece yeni yıldız oluşumları için gerekli hammaddeyi tüketirler. Böylece yeni yıldız oluşturamayan gökada yavaş yavaş yaşlanır.

Ama NGC 4696 gökadası bilinen tüm eliptik gökadalardan farklıdır.

Gökadanın 30 000 ışık yılı uzağına kadar uzanan bir toz diskiyle çevrilidir. Toz diski belirli dalga boylarında iyonlaşmış hidrojenin ince ipliklerinden oluşmuştur. Görüntüde bu iplikçiler kendini belirgin bir şekilde gösteriyor.

Hubble’ın yakın kızılötesi dalga boyunda aldığı NGC 4696 görüntüsü bu farklılığı net bir şekilde ortaya çıkarmıştır. Ama aslında bu görünen buzdağının görünen kısmıdır. Gökadanın göremediğimiz arka kısmında büyük bir iç karışıklık olduğu tahmin ediliyor. Gökadanın merkezindeki karadelik neredeyse ışık hızında hareket eden jetler fışkırtıyor. Bu ise ancak Chandra gibi X-ışınları algılayıcısı olan bir teleskop ile görülebilir (Chandra ile alınmış NGC 4696 görüntüsü.)

Kaynak: Hubble-ESA

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.