Yeni gözlemler Samanyolu’nun süper kütleli karadeliğinden dışarı fışkıran yüksek enerjili parçacık jetlerin varlığını ortaya çıkardı. Gözlenen jet NSF Çok Büyük Dizi (VLA) ile radyo verileri ve Chandra X-Işını Gözlemevi ile X-ışınları verilerinin birleştirilmesiyle elde edildi. Birleşik görüntüde mavi VLA’nın radyo verilerini ve mor renk Chandra’nın X-ışını verilerini göstermektedir.
Buna ek olarak başka bir şok dalgası da gözleniyor. Jetlerin bir yangın alevi gibi Yay A* dan birkaç ışık yılı uzakta boş uzayı sarıyor gibi bir izlenim vermektedir (Samanyolu’nun merkezindeki dev karadeliğin çevresi gaz ve toz kümeleriyle kaplıdır). Jetin oluşumu yeni cephelerin oluşmasını tetikler. Yüksek enerjili X-ışınlarının hareketlendirdiği elektronlar akarak geçmişte oluşan şoklara neden olmuştur.
Ön kısımdaki şok dalgalarını görmekte zorluk çekebilirsiniz, çünkü radyo yayılımı diğerlerine göre daha dar alanda X-ışını jetleri oluşturur. Bu da yaklaşık 25 derece dolaylarında bir açılma açısıyla kozayı saran jetlerin ikinci çıkışının zayıf olmasına bağlanabilir.
Gökadamızın merkezindeki Yay A* Dünya’dan 26.000 ışık yılı uzakta olup yaklaşık 4 milyon Güneş kütlesindedir. Gökbilimciler yıllardır Yay A* dan kaynaklı kozmik ölçeklerde büyük ve küçük cisimlere bağlı jetleri bulmak için uğraş veriyor. Bu son çalışma gözlenen jetlerin Yay A* dan kaynaklı olduğunu kanıtlıyor.
Yüksek çözünürlükteki görüntü için tıklayınız.
Görsel telif hakkı: X-ray: NASA/CXC/UCLA/Z. Li et al; Radio: NRAO/VLA
Bu güzel makaleler için teşekkür ediyorum….